สันต์ สะตอแมน
ล่วงผ่านมาหลายวันแล้วล่ะ!
แต่..ผมคิดว่าน่าจะนำมาคุยกันได้ไม่เชย เพราะนานๆ ทีจะได้เห็น-ได้อ่านที่ “ผู้กำกับภาพยนตร์” วิพากษ์-วิจารณ์สื่อ!
ซึ่งก็สืบเนื่องจากเหตุการณ์โศกเศร้าสลดที่หนองบัวลำภูก่อนหน้านี้นั่นแหละ โดยคุณคงเดช จาตุรันต์รัศมี ผู้เขียนบท-ผู้กำกับฯระดับมือรางวัลได้โพสต์ข้อความยืดยาว แต่ด้วยเนื้อที่จำกัด..
ผมจึงใคร่ขออนุญาตตัดทอนเอาเฉพาะในส่วนที่คุณคงเดชพูดถึงสื่อก็แล้วกัน ตามนี้.. “ขณะเดียวกันเหตุการณ์นี้ก็ได้แสดงให้เห็นความต่ำช้าในแง่จรรยาบรรณของสื่อ”
“ไม่ว่าจะเป็นคำถามที่สัมภาษณ์ผู้นำว่ารู้สึกว่าโชคดีมั้ยที่คนร้ายยิงตัวตายจะได้ไม่สูญเสียกว่านี้ ถือเป็นคำถามไร้ความคิดราวกับคนที่ไร้หลักอาชีพ
และยังมีฐานความคิดแบบพึ่งพา “โชค” แม้แต่ในเหตุการณ์เศร้าสลดแบบนี้”
“หรือแต่ละคำถามที่ระดมยิงใส่ทั้งผู้เห็นเหตุการณ์ ผู้รอดชีวิต ญาติพี่น้องพ่อแม่ผู้เสียชีวิต ก็ล้วนไร้จรรยาบรรณ แต่ตั้งมั่นอยู่กับความอยากรู้อยากเห็น
หรือแถวบ้านเรียกว่า “เสือก” ราวกับนี่คือข่าวใต้เตียงดารา”
“ซึ่งนั่นหมายความว่า นิยามของคำว่านักข่าว และสื่อมวลชน ในวันนี้น่าจะมีความพิกลพิการจากสิ่งที่ควรจะเป็นไปเสียแล้ว”
“ที่ย่ำแย่ที่สุดน่าจะเป็นบรรณาธิการข่าวแต่ละสำนัก ที่ถ้านักข่าวถามคำถามที่ไม่ควรถามก็ไม่ควรจะนำเสนอ แต่กลับไม่ได้ทำหน้าที่คัดกรองอย่างมีจรรยาบรรณ
จนไม่รู้เลยว่าจะมีตำแหน่งนี้ไปทำไม ในเมื่อความอาวุโสทั้งอายุงานและตำแหน่งน่าจะทำให้มีเกียรติและศักดิ์ศรีต่อการเลือกนำเสนอข่าว”
“นั่นยิ่งสะท้อนให้เห็นว่า สื่อมวลชนทุกวันนี้เองก็ไม่ได้มองเห็นผู้เสียหายในข่าวอย่างเป็น “มนุษย์” แต่เห็นเป็นเหมือนชิ้นเนื้อก้อนโตให้กัดทึ้ง (เอาจริงๆ แม้แต่ในข่าวบันเทิง ทุกวันนี้ก็เป็นอย่างนี้)”
“ซึ่งถ้าเป็นต่างประเทศนี่น่าจะฟ้องกันกระจุยไปหมดแล้ว”
“จะเป็นจรรยาบรรณสื่อ empathy ต่อผู้เสียหาย สิทธิ์ของผู้เสียหาย การบังคับใช้กฏหมาย มาตรการการปราบยาเสพติด ความรับผิดชอบของผู้พิทักษ์กฏหมาย และฝ่ายปกครอง
ล้วนเป็นปัญหาเชิงโครงสร้างทั้งหมด”
ครับ..นอกจากเก่งเขียนบทหนัง-กำกับภาพยนตร์แล้ว คุณคงเดชยังเก่ง-กล้าที่จะวิพากษ์สื่ออย่างตรงไปตรงมา เรียกว่า “ตีแสกหน้า” กันเลยทีเดียวเชียว!
ก็..ไม่โกรธดอก สำหรับผมแล้วออกจะช๊อบชอบเสียด้วยซ้ำ และจะว่าไป นิยามของคำว่านักข่าวและสื่อมวลชนในวันนี้มีความพิกลพิการจากสิ่งที่ควรจะเป็นไปเสียแล้วจริงๆ ด้วยแหละ
และไม่เฉพาะลำพังสื่อไทย สื่อต่างชาติ-ระดับโลก ก็เห็นจะพิกล-พิการไปหมดแล้วเช่นกัน!
ดูอย่างผู้สื่อข่าวสำนักข่าว CNN สองหน่อนั้นปะไร เพราะพิการทางจริยธรรมโดยแท้..
จึงได้ (เสือก) ฝ่าฝืนเข้าไปรายงานข่าวถึงภายในห้องเกิดเหตุศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่หนองบัวลำภูอย่างงั้น!
ยังดีที่สื่อด้วยกันทักท้วง-ติติงจนเกิดความละอายใจ และได้สำนึกรู้ถูก-ผิด ซึ่งนอกจากจะยอมจ่ายค่าปรับไปตามความผิดแล้ว..
ทั้งคู่ยังได้ยกมือไหว้กล่าวคำ “ขอโทษ” คนไทยก่อนจะเผ่นแน่บกลับบ้าน!
เออ..ว่าแต่จะมีใครรับคำขอโทษไว้บ้างไม่รู้ ส่วนผม..
ยังกองอยู่ตรงนั้นเลย!
ภาพจากเพจ Foreign Correspondents’ Club of Thailand – FCCT