ถ้า ‘ก้าวไกล’ แก้ ม.๑๑๒-ผักกาดหอม

ผักกาดหอม

โค้งสุดท้ายนี่ ใครพลาดแทบไม่มีโอกาสให้แก้ตัว

หลังจากพรรคก้าวไกลใช้แคมเปญหาเสียง “เปลี่ยนประเทศไทย” มานานหลายเดือน นัยการเปลี่ยนถูกแปลความค่อนข้างหลากหลาย

แต่หลักๆ แล้ว นักการเมืองในพรรคก้าวไกล และมวลชนพรรค ได้พูดถึงการเปลี่ยนประเทศไทยไปในทิศทางที่ไม่เหมือนเดิมนั้น หมายถึงไม่เหมือนประเทศไทยที่ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

แม้พรรคก้าวไกล จะนำเสนอนโยบายที่มีความก้าวหน้า หลายนโยบาย อาทิ ปรับปรุงโครงสร้างภาษีของประเทศ ปรับปรุงกฎหมายที่ดิน นโยบายด้านสิ่งแวดล้อม

แต่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ภาพจำหลักนโยบายพรรคก้าวไกลคือ แก้ ม.๑๑๒

ใช่ว่าฝั่งตรงข้ามกับพรรคก้าวไกลมีภาพจำนี้

มวลชนสนับสนุนพรรคก้าวไกลก็มีภาพจำนี้เป็นภาพจำหลักในการมองพรรคก้าวไกล

นั่นหมายความว่า พรรคก้าวไกลคือ ความคาดหวังของประชาชนจำนวนหนึ่ง ที่จะแก้ไข ม.๑๑๒ เพื่อลดระดับการปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์ลง

ส่วนเป้าหมาย แม้พรรคก้าวไกลจะอ้างว่า เพื่อปกป้องสถาบัน

จริงหรือไม่?

การนำประเด็นนี้มาหาเสียงเลือกตั้งพรรคก้าวไกลไม่เคยพูดถึงรายละเอียด ว่าจะแก้ไขอย่างไร กำหนดโทษไว้ในระดับไหน

แต่คำตอบนี้อยู่ที่ ร่างแก้ไข ม.๑๑๒ ที่พรรคก้าวไกล เคยเสนอเข้าสภาครับ

สาระสำคัญมีอะไรบ้าง

ย้ายความผิดฐาน มาตรา ๑๑๒ ออกจากหมวดความผิดต่อความมั่นคงของรัฐ

ลดอัตราโทษลงอย่างมาก ไม่กำหนดโทษขั้นต่ำ รวมทั้งสามารถพิจารณาลงโทษปรับแทนการจำคุก เพื่อให้ได้สัดส่วนกับความผิด

การกระทำความผิดต่อพระมหากษัตริย์

เดิมจำคุก ๓-๑๕ ปี

แก้ไขโทษจำคุกเหลือไม่เกิน ๑ ปี

หรือมีเพียงโทษปรับไม่เกิน ๓ แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

การกระทำความผิดต่อ พระราชินี รัชทายาท ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์

เดิมจำคุก ๓-๑๕ ปี

แก้ไขโทษจำคุกเหลือไม่เกิน ๖ เดือน

หรือมีเพียงโทษปรับไม่เกิน ๒ แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

พรรคก้าวไกลเสนอโทษเท่านี้ อ้างว่า เพื่อป้องกันไม่ให้บุคคลทั่วไปนำฐานความผิดนี้ไปใช้เป็นเครื่องมือทางการเมือง กลั่นแกล้งผู้อื่น หรือนำไปใช้โดยไม่สุจริต

แต่พรรคก้าวไกล ไม่ระบุว่า แล้วที่ไม่สุจริต เช่น มีเป้าหมายล้มล้างสถาบัน จะทำอย่างไร

ส่วนการฟ้องร้องคดีจากเดิมประชาชนทั่วไปสามารถฟ้องร้องคดีนี้ได้ ก็แก้ไขให้เฉพาะสำนักพระราชวังเป็นผู้ร้องทุกข์

รวมถึงกำหนดให้ความผิดในลักษณะนี้เป็นความผิดอันยอมความได้

ก็หมายความว่าให้ สำนักพระราชวัง เผชิญหน้ากับประชาชนโดยตรง

คดียอมความได้คืออะไร?

ความผิดอันยอมความได้ หรือความผิดต่อส่วนตัว หมายถึงคดีอาญาประเภทซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อเอกชนคนหนึ่งคนใดเป็นส่วนตัว

เป็นคดีที่มิได้ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐหรือสังคม

ใช่ครับ พรรคก้าวไกลต้องการแก้ไข ม.๑๒๒ เพื่อให้คดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ เป็นความผิดระหว่าง คนทำผิดกับสถาบันพระมหากษัตริย์เท่านั้น

สถาบันพระมหากษัตริย์จะไม่ได้รับความคุ้มครองจากรัฐใดๆ ทั้งสิ้น

ไม่ต่างจากคดีหมิ่นประมาทระหว่างบุคคลธรรมดา

ส่วนความผิดใดเป็นความผิดอาญาอันยอมความได้นั้น กฎหมายระบุไว้ชัดเจน เช่น ความผิดฐานยักยอก ฉ้อโกง หมิ่นประมาท ทำให้เสียทรัพย์ อนาจาร ข่มขืนกระทำชำเรา ออกเช็คโดยเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงิน เป็นต้น

หากพรรคก้าวไกลสามารถแก้ไข ม.๑๑๒ ได้สำเร็จ ความผิดคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ก็จะถูกจัดอยู่ในกลุ่ม ความผิดข้างต้นนี้

นี่คือความต้องการของพรรคก้าวไกลใช่หรือไม่

ความผิดอาญาอันยอมความได้ เจ้าพนักงานของรัฐจะดำเนินคดีได้ก็ต่อเมื่อ ผู้เสียหายร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานตามกฎหมายเสียก่อน

และต้องร้องทุกข์ภายในกำหนด ๓ เดือน นับแต่วันที่รู้เรื่องความผิดและรู้ตัวผู้กระทำผิด

หากพรรคก้าวไกลสามารถแก้ไข ม.๑๑๒ ได้สำเร็จ ความผิดคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพนี่ สำนักพระราชวัง ต้องแจ้งความภายใน ๓ เดือน หากเลยกำหนดถือว่าคนที่ละเมิดสถาบันไม่มีความผิด

ร่างกฎหมายของพรรคก้าวไกลยังมีบทยกเว้นความผิดและยกเว้นโทษอีกด้วย

คือยกเว้นความผิด หากเป็นการติชม แสดงความคิดเห็นโดยสุจริต เพื่อรักษาไว้ซึ่งการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เพื่อธำรงไว้ซึ่งรัฐธรรมนูญ หรือเพื่อประโยชน์สาธารณะ

และยกเว้นโทษ หากพิสูจน์ได้ว่าข้อที่หาว่าเป็นความผิดนั้นเป็นความจริง แต่ห้ามไม่ให้พิสูจน์เรื่องความเป็นอยู่ส่วนพระองค์ “และ” การพิสูจน์ไม่เป็นประโยชน์แก่ประชาชน

บทยกเว้นนี้ได้สร้างคำถามตัวโตๆ ย้อนกลับไปยังจุดประสงค์ในการแก้ไข ม.๑๑๒ ว่าคืออะไร

ประชาชนที่ใช้ชีวิตสุจริต ไม่คิดโจมตี ใส่ร้ายสถาบันพระมหากษัตริย์ ไม่ได้มีความคิดที่จะแก้ไข ม.๑๑๒ ตั้งแต่แรก

แต่กลุ่มคนที่ต้องการแก้ไข ม.๑๑๒ มีความเกี่ยวโยงกับกลุ่มคนที่ทำความผิด ม.๑๑๒ และโยงกับกลุ่มที่ต้องการล้มล้างสถาบัน

เป็นหนึ่งในความเชื่อว่า นี่คือการเปลี่ยนประเทศไทย

ประมวลกฎหมายอาญา ความผิดฐานหมิ่นประมาท มาตรา ๓๒๖ บัญญัติว่า ผู้ใดใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สาม โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง ผู้นั้นกระทำความผิดฐานหมิ่นประมาท ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

หากพรรคก้าวไกลสามารถแก้ไข ม.๑๑๒ ได้สำเร็จ ความผิดคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ จะไม่ต่างไปจากคดีหมิ่นประมาทบุคคลทั่วไป

สถานะทางกฎหมายของพระมหากษัตริย์ไทยถูกลดลงมาเท่าบุคคลทั่วไป

“ม.จ.จุลเจิม ยุคล” มองว่า การแก้ไข หรือยกเลิก มาตรา ๑๑๒ คือก้าวแรกของการล้มล้างการปกครองและสถาบันพระมหากษัตริย์

ซึ่งมีโอกาสเป็นเช่นนั้นได้

โอกาสที่ว่าคือ หากพรรคก้าวไกลเป็นรัฐบาล