เอ็นไขว้หน้าบาดเจ็บ ทั้งจากอุบัติเหตุและการเล่นกีฬา รักษาได้ด้วยการผ่าตัดแบบ One-Day Surgery ผ่าเช้า-เย็นกลับบ้านได้ ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล
เอ็นไขว้หน้าหัวเข่าเป็นเส้นเอ็นสำคัญที่ช่วยให้ข้อเข่ามีความมั่นคงขณะใช้งาน ไม่หมุนเคลื่อนหรือบิดผิดปกติในขณะเดินหรือวิ่ง ป้องกันข้อเข่าไม่ให้เกิดอันตรายต่อส่วนประกอบภายในอื่น ๆ ในข้อเข่า เช่นหมอนรองเข่า(Meniscus) หรือกระดูกอ่อนข้อเข่า (cartilage) เป็นต้น แต่ถ้าเอ็นไขว้หน้าบาดเจ็บหรือฉีกขาดแล้วไม่รีบรักษาอาจนำไปสู่ภาวะเข้าเข่าเสื่อมได้
นายแพทย์รัฐภูมิ วัชโรภาส ศัลยแพทย์กระดูกและข้อเฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การกีฬาและโรคข้อไหล่ โรงพยาบาลเวชธานี เปิดเผยว่า หลังจากเกิดอุบัติเหตุบริเวณหัวเข่า ไม่ว่าจะลื่นหกล้มเข่าบิด หรืออุบัติเหตุจากการเล่นกีฬา โดยเฉพาะอย่างยิ่งกีฬาที่มีการปะทะหรือกีฬาที่มีการหมุนบิดตัวอยู่ตลอด เช่น บาสเก็ตบอล ฟุตบอล สกี แชร์บอล เป็นต้น อาจจะส่งผลให้เอ็นไขว้หน้าได้รับบาดเจ็บ โดยผู้ป่วยบางรายอาจจะรู้สึกหรือได้ยินเสียงดังป๊อกในข้อเข่า เข่าบวม อาจมีหรือไม่มีอาการปวดร่วมด้วย แต่ผู้ป่วยมักจะเลือกทนและไม่มาพบแพทย์เพราะคิดว่าอาการอาจหายไปเองได้
“หลาย ๆ ครั้งผู้ป่วยที่ไม่มีอาการปวดมักจะกลับไปเล่นกีฬาทันทีหลังอาการบวมลดลง ทำให้บาดเจ็บมากขึ้นจนส่งผลต่อกระดูกอ่อนและหมอนรองเข่า ซึ่งจะทำให้การรักษาซับซ้อนขึ้นและส่งผลกระทบต่อการทำกายภาพหลังผ่าตัดเป็นอย่างมาก ดังนั้น ผู้ป่วยที่เกิดอุบัติเหตุและบาดเจ็บที่ข้อเข่า โดยเฉพาะที่เข่ามีการบิดงอผิดปกติหรือสงสัยว่าเอ็นไขว้หน้าบาดเจ็บ หรือหลังเกิดอุบัติเหตุแล้วมีอาการปวดเข่าหรือรู้สึกว่าเข่าไม่มั่นคงในขณะเดินหรือวิ่ง โดยเฉพาะในขณะบิดตัวหรือมีอาการเหยียดงอเข่าไม่สุด รู้สึกสะดุดขณะเหยียดงอ ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยและรักษาโดยแพทย์เฉพาะทางอย่างทันท่วงที เพราะการที่ปล่อยทิ้งไว้ นอกจากการทรมานจากความเจ็บปวดหรือกระทบต่อการทำกิจกรรมประจำวันแล้ว ยังส่งผลให้เกิดภาวะข้อเข่าเสื่อมได้ง่ายด้วย” นายแพทย์รัฐภูมิกล่าว
การวินิจฉัยภาวะเอ็นข้อเข่าบาดเจ็บ แพทย์จะซักประวัติ ตรวจร่างกายด้วยวิธีจำเพาะเพื่อดูการบาดเจ็บและความมั่นคงในเข่า ถ้ามีประวัติอุบัติเหตุชัดเจนอาจต้องเอกซเรย์เข่าเพื่อดูว่ามีกระดูกหักร่วมด้วยหรือไม่ ในรายที่มาพบแพทย์หลังการบาดเจ็บทันทีอาจจะยังมีอาการปวดหรือเข่าบวมแต่ไม่มีกระดูกหัก แพทย์จะรักษาเพื่อให้อาการปวดหรือบวมลดลงก่อนตรวจร่างกายอย่างละเอียดอีกครั้ง ระหว่างนั้นอาจประคับประคองเข่าด้วย เฝือกอ่อนหรือขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ ส่วนกรณีที่ตรวจร่างกายและพบว่าเอ็นไขว้หน้าบาดเจ็บ จำเป็นต้องทำ MRI เพื่อดูการบาดเจ็บในส่วนอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นหมอนรองเข่า กระดูกอ่อน เอ็นในและนอกข้อเข่า เพื่อวางแผนในการรักษาที่เหมาะสม
ทั้งนี้ การรักษาอาการเอ็นไขว้หน้าบาดเจ็บสามารถใช้วิธีกายภาพบำบัดได้ แต่ถ้าผู้ป่วยต้องการกลับไปทำกิจกรรมหนัก ๆ เช่นเคย อย่างการเล่นกีฬาที่ต้องใช้การเคลื่อนไหวมาก ๆ ก็อาจจำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดด้วยการส่องกล้องนับเป็นวิธีมาตรฐานในปัจจุบัน เพราะจะช่วยให้ผู้ป่วยบาดเจ็บน้อย ฟื้นตัวไว และนอนโรงพยาบาล 1 – 2 คืน เนื่องจากเป็นการผ่าตัดแบบแผลเล็ก
นอกจากนี้ โรงพยาบาลเวชธานียังมีบริการทางเลือกด้วยการผ่าตัดแบบ One-Day Surgery หรือผ่าตัดแบบไม่ต้องนอนโรงพยาบาล สำหรับผู้ป่วยที่มีความจำเป็นหรือไม่สามารถนอนพักที่โรงพยาบาลได้ โดยแพทย์จะนัดผ่าตัดในช่วงเช้า ดูอาการหลังผ่าตัดประมาณ 6 ชั่วโมง และอนุญาตให้ผู้ป่วยกลับบ้านได้ในช่วงเย็นในกรณีที่มีไม่ภาวะแทรกซ้อน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์และความเหมาะสมของผู้ป่วยแต่ละราย
