ผักกาดหอม
เก็บเห็ดได้แห้ว
มันเป็นปัญหาใหญ่จริงครับสำหรับเฟกนิวส์
ที่จริงจะหลิ่วตาไม่สนใจเลยก็ได้
เพราะกลุ่มคนที่เชื่อข่าวปลอม เป็นกลุ่มเดิมๆ
ที่ไม่เชื่อ กลุ่มนี้ไม่น่าห่วงเพราะแยกแยะได้
แต่มันจะเป็นปัญหาใหญ่หากไม่มีการยับยั้งเฟกนิวส์
ถ้าสังคมไทยบอกว่า ทุกการแสดงความเห็นไม่ควรถูกปิดกั้น สิ่งที่ตามมาทุกคนก็ต้องยอมรับให้ได้ หากวันหนึ่งตกเป็นเหยื่อเฟกนิวส์เสียเอง
แต่การไม่สนใจกติกาแบบนี้ สังคมจะโกลาหล
การแสดงความเห็นอย่างไม่รับผิดชอบ แต่ทำได้อย่างกว้างขวาง ยังหาข้อดีไม่ได้ว่าสังคมโดยรวมจะได้ประโยชน์อย่างไร
ก็แปลกใจตั้งแต่แรกแล้วกับ ข่าวที่แชร์กันว่า ๗ คนไทยที่ข้ามแดนเข้าไปเก็บเห็ดยังชายแดนของ สปป.ลาว แล้วถูกควบคุมตัว
และเข้าสู่การกักตัวตามมาตรการควบคุมโรคโควิด-๑๙ ของ สปป.ลาว
ทางการลาวฉีดวัคซีนให้กับทั้ง ๗ คน ก่อนผลักดันกลับไทย
บ้างก็ว่า ฉีด Pfizer
ฉีด Moderna ก็มี
สามนิ้วตั้งแต่เฒ่าหัวขาวยันรุ่นกระเตาะนมยังไม่แตกพาน เอากันใหญ่ กระแนะกระแหนการบริหารจัดการวัคซีนของไทย จะไปเก็บเห็ดที่ลาว
ข่าวมันเริ่มเมื่อเย็นวันที่ ๒ สิงหาคม ในรายการเรื่องเด่นเย็นนี้ ทางสถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง ๓ ดำเนินรายการโดย นายภาษิต อภิญญาวาท และ น.ส.ปรินดา คุ้มธรรมพินิจ
หัวข่าวบอกว่า “๗ คนเก็บเห็ดที่ถูกจับที่ลาว จะได้ฉีดวัคซีน mRNA ก่อนเข้าไทย”
เนื้อข่าว ใช้สำนวนว่า
“เรื่องร้ายกลายเป็นดี ชาวบ้าน ๗ คนไปหาเห็ด เป็นผู้ชาย ๒ คน ผู้หญิง ๕ คน ปรากฏว่าหลงเข้าไปที่ลาว ถูกลาวจับกุมเหมือนเข้าเมืองผิดกฎหมาย ทางการไทยประสานงานให้เป็นที่เรียบร้อย เกิดจากความเข้าใจผิด เกิดจากการหลงทาง ทางการลาวก็เข้าใจ ถูกควบคุมตัวอยู่ที่เมืองปทุมพอน แขวงจำปาสัก จะปล่อยตัวมาที่ประเทศไทย ทางการลาวก็ขอตามกฎหมายลาว ก็ต้องถูกควบคุมตัวอยู่ที่ลาว ๑๔ วัน เดี๋ยวจะกลับฉีดวัคซีนให้ด้วย
นายภาษิตบอกว่า ที่ลาวฉีดวัคซีน Pfizer หรือ Johnson&Johnson แต่ไม่รู้ว่าจะได้วัคซีนของอะไร ผมคิดเองว่า Johnson&Johnson หรือเปล่า เพราะฉีดเข็มเดียว ไม่อย่างนั้นก็ต้องกลับไปฉีดเข็มที่สอง แต่ก็เป็นที่พูดถึงว่า เก็บเห็ดได้ Pfizer
จากนั้นไม่นาน ผู้ใช้ทวิตเตอร์ @pran2844 (ถือแถน ประสพโชค) โพสต์ข้อความว่า “ชาวบ้านที่จังหวัดอุบล เข้าป่าไปเก็บเห็ด แล้วหลงป่าเข้าไปในเขตประเทศลาว ถูกเจ้าหน้าที่ลาวจับตัวไป แล้วถูกให้ฉีดวัคซีน บอกให้เลือกเอาว่าจะฉีด pfizer หรือ johnson&johnson กรู!กลัวคนจะแห่ไปเก็บเห็ดแล้วหลงเข้าไปลาว”
จากนั้นก็ลามเป็นไฟลามทุ่ง
“ชาญวิทย์ เกษตรศิริ” ผู้นำจิตวิญญาณสามนิ้วเอากับเขาด้วย แชร์ดะ
“ชื่นชม สปป.ลาวที่เห็นแก่มนุษยธรรม แม้ว่าชาวบ้านเก็บเห็ดหลงทางจนเข้าเมืองผิดกฎหมาย ถ้าเป็นสารขัณฑ์คงติดคุกและแถมโควิดจากคุกแน่ๆ”
คนมีการศึกษา มีความรู้ระดับนี้ ไม่ได้ช่วยเรื่องวุฒิภาวะในโลกออนไลน์เลย
โดยข้อเท็จจริงของข่าวนี้ แทบเป็นไปไม่ได้
ฉะนั้นการโพสต์ การแชร์ จึงต้องระมัดระวัง
หรือคิดว่า เป็นสิทธิในการแสดงออก ถูก-ผิด ไม่ต้องไปสนใจ
ครับ…ความจริงปรากฏมาจากฝั่งลาว
เว็บไซต์วิทยุเอเชียเสรี รายงานข่าวเพียงว่า
ในตอนเช้าของวันที่ ๑ สิงหาคม เกิดเหตุคนไทยจากจังหวัดอุบลราชธานีจำนวนหนึ่งออกมาเก็บเห็ดตามแนวชายแดนไทย-ลาว เข้าสู่เขตเมืองปะทุมพอน แขวงจำปาสัก ถูกทหาร สปป.ลาวควบคุมตัวไว้ เป็นหญิง ๕ ราย ชาย ๒ ราย ที่เหลือหลบหนีไปได้
เบื้องต้นถูกตั้งข้อหาลักลอบเข้าเมืองอย่างผิดกฎหมาย
หลังเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว เจ้าหน้าที่ไทยประสานเพื่อสอบถามความคืบหน้า ขอนำตัวกลับประเทศ
ไม่มีเนื้อข่าวท่อนไหนบอกว่า จะฉีดวัคซีนให้
ไม่เฉพาะ เว็บไซต์วิทยุเอเชียเสรี สื่ออื่นๆ ในข่าว ไม่มีสำนักไหนรายงานว่า จะฉีดวัคซีน mRNA ก่อนผลักดันกลับไทย
แล้วมันมาได้ไง?
เผอเรอหรือตั้งใจ?
การเต้าข่าวโดยสื่อหลัก แล้วสื่อโซเชียลเอาไปขยายความต่อเป็นลูกโซ่นี้ ความเสียหายที่เกิดขึ้นจะรับผิดชอบกันอย่างไร
แค่ขอโทษ (หากมี) จะเพียงพอหรือไม่
นี่คือสิ่งที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออก
ครับ…ที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ลงนามประกาศใช้ข้อกำหนดที่ออกตามความในมาตรา ๘ แห่ง พ.ร.ก.สถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.๒๕๔๘ หรือ “ข้อกำหนด พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ฉบับที่ ๒๙” สาระสำคัญ ห้ามเสนอข่าวที่ทำให้ประชาชนหวาดกลัว หรือบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร ทำให้เกิดความเข้าใจผิดในสถานการณ์ฉุกเฉินจนกระทบต่อความมั่นคงของรัฐ รวมถึงอนุญาตให้ กสทช.มีอำนาจระงับการให้บริการอินเทอร์เน็ต หรือ “ตัดเน็ต” หากพบว่า IP address ใดทำผิดข้อกำหนด ตีความได้หลายทาง
เผด็จการปิดปากประชาชนก็ได้
แก้ปัญหาความสับสนในข้อมูลข่าวสารก็ได้
ไม่ว่าใครก็ตาม ไม่สามารถรับประกันแทนคนอื่นได้ว่าการแสดงความเห็นนั้นจะสุจริตหรือไม่ อย่างน้อยๆ เราจึงควรมีกติการ่วมกัน
แล้วกติกาแบบไหนจะนำมาใช้ในสถานการณ์ที่เฟกนิวส์ มีอิทธิพลต่อความเชื่อของผู้คนในสังคมอย่างมาก ขนาด อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พร้อมที่จะแชร์เฟกนิวส์อย่างไม่ลังเล
เห็นใจองค์กรสื่อ ที่เผยแพร่ข่าวสารผ่านอินเทอร์เน็ต ซึ่งมองว่าได้รับผลกระทบจากข้อกำหนด พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ฉบับที่ ๒๙
ข้อกังวลเรื่อง “การห้ามเสนอข่าวที่ทำให้ประชาชนหวาดกลัว หรือบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร” อาจเป็นปัญหาต่อเนื่องมาจากความไม่เชื่อถือในรัฐบาล
ถ้ามองว่ารัฐบาลประยุทธ์ เป็นรัฐบาลเผด็จการ ตั้งหน้าตั้งตาลิดรอนสิทธิเสรีภาพในการแสดงความเห็นของประชาชน
ก็ไม่มีแปลกที่จะมีการคัดค้าน
แต่ก็เป็นเรื่องแปลกเช่นกัน ยุคที่ถูกระบุว่า รัฐบาลเผด็จการจำกัดสิทธิเสรีภาพในการแสดงออก กลับมีการแสดงออกอย่างเสรีในโลกออนไลน์
ไม่ว่าจะเป็นการโจมตีทางการเมืองอย่างหยาบคาย
ใช้ข่าวปลอมปลุกปั่นให้เกิดความเกลียดชัง
ลามไปถึงการอาฆาตมาดร้ายสถาบันพระมหากษัตริย์มากที่สุดนับแต่มีประเทศไทยมา
ฉะนั้นแน่ใจหรือว่ายุคนี้เป็นยุคประชาชนถูกปิดปากมากที่สุด
ลองถามใจตัวเองดู.
