19 มิถุนายน 2566 น.ส.ไตรศุลี ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) ได้แจ้งเตือนว่าขณะนี้ได้พบสถานการณ์ธนบัตรปลอมในพื้นที่ 10 จังหวัด ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ ขอนแก่น อุดรธานี กาฬสินธุ์ ร้อยเอ็ด มหาสารคาม หนองบัวลำภู นครราชสีมา ชัยภูมิ มุกดาหาร และเพชรบูรณ์
จึงขอให้ประชาชนในจังหวัดดังกล่าว จังหวัดใกล้เคียง ตลอดจนในพื้นที่อื่นๆ ทั่วประเทศเพิ่มความระมัดระวังในการรับธนบัตร โดยเฉพาะผู้ทำการค้าขายที่ต้องรับ จ่ายธนบัตรอยู่เสมอ
ทั้งนี้ ธปท. ได้มีข้อแนะนำเกี่ยวกับการป้องกันธนบัตรปลอมโดยให้สังเกตทุกครั้งก่อนรับธนบัตร โดยมีวิธีสังเกตหลายวิธี เช่น การสัมผัสที่กระดาษธนบัตรที่จะมีความแตกต่างจากกระดาษทั่วไป คือมีความแกร่ง ทนทาน และไม่ยุ่ยง่าย เนื่องจากธนบัตรทำจากกระดาษที่มีใยฝ้ายเป็นส่วนประกอบหลัก สังเกตลายพิมพ์เส้นนูนบนธนบัตร ภาพและลายเส้นบนธนบัตรจะมีความรายละเอียดคมชัด คำว่า “รัฐบาลไทย” ตัวอักษรและตัวเลขแจ้งชนิดราคา เมื่อสัมผัสด้วยปลายนิ้วมือจะรู้สึกสะดุด
น.ส.ไตรศุลี กล่าวว่า ประชาชนยังสามารถสังเกตด้วยวิธียกส่อง และสังเกตที่ลายน้ำซี่งบนธบัตรไทยของจริงลายน้ำจะเป็นพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อยกส่องกับแสงสว่างจะเห็นได้อย่างชัดเจนทั้งด้านหน้าและด้านหลังของธนบัตร นอกจากนี้ลายน้ำยังมีตัวเลขชนิดราคารูปลายไทยที่โปร่งแสงเป็นพิเศษด้วย
นอกจากนี้ ยังสังเกตได้ด้วยการพลิกเอียงธนบัตรเข้าหาแสงสว่าง กรณีธนบัตรจริงจะพบตัวเลขแจ้งชนิดราคาซ่อนอยู่ในลายประดิษฐ์ สำหรับธนบัตรชนิดชนิดราคา 500 บาท และ 1,000 บาท ลายดอกประดิษฐ์จะพิมพ์ด้วยหมึกพิมพ์แม่เหล็กสามมิติที่เปลี่ยนสีได้ ภายในลายดอกประดิษฐ์จะมีมีตัวเลขแจ้งชนิดราคา เมื่อพลิกธนบัตรขึ้นลงหรือพลิกซ้ายขวา จะเห็นการเคลื่อนไหวและเปลี่ยนสลับสี ส่วนชนิดราคา 100 บาท ลายดอกประดิษฐ์พิมพ์ด้วยหมึกพิมพ์พิเศษ เมื่อพลิกธนบัตรไปมาจะเห็นเป็นประกาย
รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า กรณีที่เผลอรับธนบัตรปลอมไว้แล้ว ประชาชนต้องไม่นำไปใช้ต่อ เนื่องจากจะมีความผิดฐานใช้ธนบัตรปลอม ตามมาตรา 245 ประมวลกฎหมายอาญามีโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 แสนบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ ทั้งนี้ควรนำไปส่งมอบให้เจ้าหน้าที่ธนาคารพาณิชย์เพื่อนำส่งเข้าระบบเพื่อทำลาย หรือนำส่งเจ้าหน้าที่ตำรวจ พร้อมแจ้งลักษณะรูปพรรณและสิ่งอื่น ๆ เกี่ยวกับผู้ที่นำธนบัตรปลอมมาใช้ให้มากที่สุด เพื่อเป็นข้อมูลในการสืบสวนจับกุมต่อไป หรือแจ้ง ธปท. โทร. 0-2356-7987
ทั้งนี้ หากเป็นกรณีที่ประชาชนได้แจ้งเบาะแสแหล่งผลิตหรือแหล่งจำหน่ายธนบัตรปลอม จนนำไปสู่การสืบสวนจับกุมตัวผู้กระทำความผิดได้ จะได้รับเงินสินบนตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจ่ายเงินสินบนและเงินรางวัลการจับกุมการปลอมแปลงธนบัตรและเหรียญกษาปณ์ (ฉบับที่ 2) พุทธศักราช 2529 ใน 2 กรณี คือ
1) กรณีที่จับได้ตัวผู้ต้องหา และของกลางเป็นอุปกรณ์ ให้จ่ายเงินสินบนในอัตราไม่เกินร้อยละ 30 ของราคาอุปกรณ์ตามที่กรมธนารักษ์ หรือ ธปท. แล้วแต่กรณีประเมินราคา แต่ต้องไม่เกิน 100,000 บาท 2) กรณีที่จับได้ตัวผู้ต้องหา และของกลางเป็นธนบัตรปลอม เงินสินบนจะอยู่ในอัตราไม่เกินร้อยละ 30 ของราคาในหน้าธนบัตรปลอมหรือเหรียญกษาปณ์ปลอมที่จับได้ แต่ต้องไม่เกิน 100,000 บาท
ผู้สนใจ สามารถศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการสังเกตธนบัตรเพิ่มเติมได้ที่ https://bit.ly/BOT_banknotes
