เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าในสมอง ทางเลือกสำหรับผู้ป่วยโรคพาร์กินสันที่ไม่ตอบสนองต่อยาหรือมีอาการรุนแรง ช่วยลดอาการสั่นและเคลื่อนไหวช้า และยังสามารถลดการรับประทานยาถึงร้อยละ 50
โรคพาร์กินสันเป็นโรคที่เกิดจากความเสื่อมของสมองส่วนที่สร้างสารสื่อประสาทโดปามีน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย หากร่างกายสร้างโดปามีนได้น้อยลงจะทำให้การเคลื่อนไหวลดลงหรือเคลื่อนไหวช้าลง อีกทั้งยังก่อให้เกิดอาการสั่นและกล้ามเนื้อเกร็ง นำมาซึ่งการก้าวขาไม่ออก เดินซอยเท้า และเสียการทรงตัว เสี่ยงต่อการหกล้มง่าย
แพทย์หญิงณัฎลดา ลิโมทัย อายุรแพทย์โรคสมองและระบบประสาท โรงพยาบาลเวชธานี ระบุว่า โรคพาร์กินสันสามารถรักษาได้ด้วยการเพิ่มระดับโดปามีนในสมอง เพื่อทดแทนส่วนที่ร่างกายผลิตเองไม่ได้ ซึ่งเป็นการควบคุมอาการแต่ไม่ใช่การรักษาให้หายขาดหรือชะลอการดำเนินโรค ปัจจุบันมีทั้งในรูปแบบของยารับประทาน ยาแปะผิวหนังหรือยาฉีด และจำเป็นต้องเพิ่มขนาดยาไปเรื่อย ๆ ตามอาการและความเสื่อมของสมองที่เพิ่มมากขึ้น
“การใช้ยารักษาความสมดุลของระดับโดปามีนจะตอบสนองดีในระยะแรก แต่เมื่อผ่านไปแล้วประมาณ 3 – 5 ปี ยาจะออกฤทธิ์สั้นลง ออกฤทธิ์ช้าหรือไม่ออกฤทธิ์ในบางมื้อ นอกจากนี้ยังอาจมีอาการที่ร่างกายมีการเคลื่อนไหวมากเกินกว่าจะควบคุมได้ เช่น อาการยุกยิก อาการโยกเยก เป็นต้น ซึ่งอาการเหล่านี้มีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวันและอาจทำให้คุณภาพชีวิตแย่ลง” แพทย์หญิงณัฎลดากล่าว
ปัจจุบันมีทางเลือกในการควบคุมอาการของผู้ป่วยพาร์กินสันที่มีปัญหาการตอบสนองต่อยา โดยการผ่าตัดฝังเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าในสมอง (Deep brain stimulation : DBS) จากนั้นใส่สายนำกระแสไฟฟ้า (Lead) ไปยังตำเหน่งที่เป็นสาเหตุของโรค แล้วเชื่อมกับตัวกระตุ้น (Neurostimulator) ซึ่งฝังไว้ที่กล้ามเนื้อหน้าอกของผู้ป่วย
โดยระบบของเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าทั้งหมดจะอยู่ภายใต้ผิวหนัง ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ปกติไม่ต้องกังวลเรื่องไฟฟ้ารั่ว แต่จำเป็นต้องมาพบแพทย์ตามนัดเพื่อปรับกระแสไฟฟ้าควบคู่กับการปรับยา เพราะการฝังเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าในสมองจะช่วยให้ยาออกฤทธิ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดอาการยุกยิก และลดปริมาณยาได้มากกว่าร้อยละ 50 หรือในบางรายสามารถหยุดยารับประทานได้เลย
โดยวิธีนี้เป็นที่ยอมรับระดับสากลและมีความปลอดภัยต่อผู้ป่วยสูง อีกทั้งยังสามารถควบคุมอาการของผู้ป่วยได้ดีเมื่อเทียบกับการรักษาด้วยยาเพียงอย่างเดียว
