ดร.เผ่าภูมิ โรจนสกุล รองเลขาธิการพรรคเพื่อไทย ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์นโยบายและวิชาการพรรคเพื่อไทย และทีมเศรษฐกิจพรรคเพื่อไทย กล่าวว่า ปัจจุบันมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ และมีความเป็นไปได้สูงที่ประธานาธิบดีคนต่อไปจะเป็น นายโจ ไบเดน ซึ่งเราได้ทำการวิเคราะห์ว่าควรจะดำเนินการอย่างไรต่อไป หากไบเดนเป็นประธานาธิบดีคนต่อไป ทางศูนย์ฯขอเสนอ ‘แนวทาง 4 ขั้นบันได’ ต่อรัฐบาล สำหรับการรับมือผลการเลือกตั้งสหรัฐฯ
-
- ยกระดับการต่อสู้ค่าเงินบาท เพราะมีแนวโน้มว่าค่าเงินบาทจะสูงขึ้น : แม้ไบเดนจะใช้นโยบายภาษีที่ดุดัน แต่จะเพิ่มการลงทุนภาครัฐที่ดุดันกว่า อาจทำให้สหรัฐฯขาดดุลการคลังเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ดอลลาร์อ่อนตัวลง และมาตรการทางการเงินที่ผ่อนคลายมาก ทั้งสองปัจจัยจะส่งผลทำให้ค่าเงินบาทแข็งขึ้น ซึ่งส่งผลเสียต่อการส่งออกไทยอย่างหนัก ธนาคารแห่งประเทศไทยควรขยับบทบาทเชิงรุกเรื่องนโยบายการเงิน เพราะที่ผ่านมาไทยใช้มาตรการเงินแบบปกติ ต่อสู้กับแบบ Unconventional ของประเทศมหาอำนาจ สิ่งที่เกิดขึ้นคือค่าเงินบาทแข็งตัวต่อเนื่อง โดยเฉพาะช่วงโควิด-19 ธปท. ต้องพิจารณาทำนโยบายการเงินที่ไม่ใช่แค่ด้านดอกเบี้ยอีกต่อไป เพราะ Policy Space แทบไม่เหลือ
- รีบชิงห่วงโซ่การผลิต : การเกิดโควิด-19 ทำให้ห่วงโซ่การผลิตของโลกถูกจัดระเบียบใหม่หมด มีผู้แพ้ผู้ชนะเกิดขึ้นใหม่ และการมาของไบเดนทำให้สงครามการค้าเปลี่ยนรูปแบบไป การค้าระหว่างประเทศมีแนวโน้มผ่อนคลายมากขึ้น ส่งผลให้ส่งออกมีการขยายตัว โอกาสทองจะเป็นของอุุตสาหกรรมไทยได้ ถ้ามีห่วงโซ่อุปทานเชื่อมต่อสินค้าจีนไปยังสหรัฐฯ หรือส่งออกไปยังสหรัฐฯโดยตรง รัฐบาลต้องชิงช่องว่างตรงนี้ เพราะผู้เล่นในตลาดนี้ล้มตายไปมากจากวิกฤติโควิด-19 และจะฟื้นเร็วจากการมาของไบเดน นี่คือโอกาสที่รัฐบาลต้องไขว่คว้า แต่ถ้าไม่ทำก็ตกขบวน
- แย่งดึงฐานการผลิต : ไบเดนมีนโยบายเกี่ยวกับเรื่องการขึ้นภาษีนิติบุคคล และการขึ้นค่าแรงขั้นต่ำ 2 นโยบายนี้มีผลคือทุนและฐานการผลิตจะไหลจากสหรัฐฯ ไปยังประเทศต่างๆ สิ่งที่รัฐบาลต้องรีบทำคือ ต้องเร่งเจาะกลุ่มเป้าหมาย เร่งดึงดูดอุตสาหกรรมที่ใช้แรงงานเยอะ และได้รับผลกระทบด้านภาษีสูง ที่มีแนวโน้มย้ายฐานการผลิต ต้องพึงระลึกว่าการดึงฐานการผลิตไม่สามารถรอให้เขามาหา หรือแม้แต่การใช้สิทธิพิเศษล่อใจก็ไม่พอ แต่ต้องทำงานเชิงรุกวิ่งเข้าหา เจาะเป้าหมาย และเร่งเจรจา
- นายกฯต้องลาออก ต้องแก้ไขรัฐธรรมนูญ : นโยบายการเอาชนะทางการค้าของสหรัฐฯจะเปลี่ยนรูปแบบไป จากการใช้ ‘ภาษีใช้สิทธิประโยชน์’ บีบในยุคทรัมป์ จะเปลี่ยนเป็นการใช้เรื่อง ‘ประชาธิปไตย สิทธิมนุษยชน เสรีภาพ’ ในยุดไบเดน ซึ่งนี่คือจุดอ่อนที่สำคัญของไทย และจะกลายเป็นข้ออ้างใหญ่ที่ทำเศรษฐกิจไทยมีปัญหาในยุคไบเดน ทางแก้มีวิธีเดียวคือ นายกฯต้องลาออก ต้องแก้รัฐธรรมนูญ และประเทศไทยต้องเป็นประชาธิปไตยที่แท้จริง