กว่า 3 ทศวรรษที่ผ่านมา การติดเชื้อเอชไอวี นับว่าเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญและส่งผลกระทบต่อสังคมและเศรษฐกิจโดยรวมในทุกประเทศทั่วโลก วันที่ 1 ธันวาคมของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็นวันเอดส์โลก (World AIDS Day) จากรายงานของโครงการเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) พบว่า ในปี 2562 มีผู้ติดเชื้อเอชไอวีทั่วโลกสะสม 38 ล้านคน เป็นผู้ติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ 1.7 ล้านคน และมีผู้เสียชีวิตเนื่องจากเอดส์ 690,000 คน
เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน 2563 ศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย จัดงานแถลงข่าวการจัดกิจกรรมงานเทียนส่องใจเนื่องในวันเอดส์โลก ประจำปี 2563 โดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ แพทย์หญิงยุวรีย์ พิชิตโชค ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย นายแพทย์ปรีชา เปรมปรี รองอธิบดีกรมควบคุมโรค นางสายสม วงศาสุลักษณ์ ประธานกรรมการฝ่ายหารายได้ ศูนย์วิจัยโรคเอดส์ ปุยเมฆ-นภสร วีระยุทธวิไล และ แพทริค-ณัฐวรรธ์ ฟิงค์เลอร์ ศิลปินดารา บริษัท จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ จำกัด (มหาชน) ร่วมแถลงข่าว ณ ห้องประชุม 7A ชั้น 7 ศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย
นายแพทย์ปรีชา เปรมปรี รองอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า “ตามที่ประเทศไทยได้แสดงเจตนารมณ์อย่างมุ่งมั่นที่จะยุติปัญหาเอดส์ภายในปี 2573 โดยการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์แห่งชาติว่าด้วยการยุติปัญหาเอดส์ พ.ศ. 2560-2573 มีเป้าหมายหลัก 3 ประการ คือ 1. ลดจำนวนผู้ติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ ให้เหลือปีละไม่เกิน 1,000 ราย 2. ลดการเสียชีวิตในผู้ติดเชื้อเอชไอวีเหลือปีละไม่เกิน 4,000 ราย และ 3. ลดการรังเกียจและการเลือกปฏิบัติอันเกี่ยวเนื่องจากเอชไอวีและเพศภาวะลงจากเดิมร้อยละ 90 โดยการดำเนินงานเพื่อลดการรังเกียจและการเลือกปฏิบัติที่เกี่ยวเนื่องกับเอชไอวีและเพศภาวะ ยังเป็นความท้าทายในการดำเนินงานของภาพประเทศ โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรหลัก”
จากผลการสำรวจสุขภาพประชาชนในปี 2558 พบว่า ประชาชนมีทัศนคติในการเลือกปฏิบัติต่อผู้อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวี สูงถึงร้อยละ 58.6 และการสำรวจจากกลุ่มประชากรทั่วไป ผลการสำรวจการตีตราและเลือกปฏิบัติในสถานบริการสุขภาพในผู้ให้บริการและผู้รับบริการ พ.ศ. 2560 พบว่า ผู้ติดเชื้อมีการตีตราตนเองเพิ่มสูงขึ้น ร้อยละ 34.9 เคยถูกเลือกปฏิบัติระหว่างรับบริการสุขภาพ ร้อยละ 11.1 เคยถูกเปิดเผยสถานะและความลับเกี่ยวกับการติดเชื้อเอชไอวี ร้อยละ 10.2 และเคยถูกแนะนำให้ยุติการตั้งครรภ์เนื่องจากมีเชื้อเอชไอวี ร้อยละ 2.1 สิ่งเหล่านี้ส่งผลให้ผู้รับบริการเคยตัดสินใจไม่ไปรับบริการที่สถานบริการสุขภาพ ร้อยละ 34.9
นอกจากนี้ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ แพทย์หญิงยุวรีย์ พิชิตโชค ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย กล่าวว่า “วันที่ 1 ธันวาคม โครงการเอดส์แห่งสหประชาชาติได้กำหนดให้เป็นวันเอดส์โลก ซึ่งสภากาชาดไทยได้รับนโยบายนี้มาตั้งแต่ต้น โดยจัดกิจกรรมในวันที่ 1 ธันวาคม เป็นประจำทุกปี นับถึงปัจจุบันเป็นเวลา 30 ปีแล้ว ในปี 2563 นี้ สภากาชาดไทย กระทรวงสาธารณสุข ภาคีเครือข่ายภาครัฐและเอกชน ภาคประชาสังคมที่ทำงานด้านเอดส์ ร่วมกันจัดงานเทียนส่องใจขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ที่ต้องการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องในเรื่องโรคเอดส์ รวมทั้งกระตุ้นเตือนให้ประชาชนมีความตระหนักถึงปัญหาเอดส์ และให้ความสำคัญในการร่วมมือ ป้องกัน แก้ไขปัญหา รวมถึงการไม่เลือกปฏิบัติ และลดการตีตรา ลดการรังเกียจกีดกันผู้ติดเชื้อด้วย”
สำหรับปี 2563 สภากาชาดไทยมีการกำหนดแนวคิดการรณรงค์เนื่องในวันเอดส์โลกว่า “เอดส์ อยู่ร่วมกันได้ ไม่ตีตรา” สอดรับกับคำขวัญของ UNAIDS หรือ โครงการเอดส์แห่งสหประชาชาติว่า “Global solidarity, shared responsibility” ซี่งหมายความว่า “การสมัครสมาน รวมพลัง ร่วมรับผิดชอบ” กิจกรรมสำคัญปีนี้ สภากาชาดไทยและภาคีเครือข่ายได้รับพระกรุณาธิคุณจาก พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ โปรดให้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา เสด็จแทนพระองค์ทรงเปิดงานเทียนส่องใจ ประจำปี 2563 ในวันที่ 1 ธันวาคม 2563 ณ ห้องอเนกประสงค์ ชั้น 13 อาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ทั้งนี้ เชิญชวนประชาชนรับชมการเสวนา พูดคุยกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและเหล่าดาราศิลปิน ในหัวข้อ “เอดส์ อยู่ร่วมกันได้ ไม่ตีตรา” ในวันที่ 11, 18 และ 25 พฤศจิกายน 2563 เวลา 13.30 น. ทาง Facebook Live เพจ The Thai Red Cross Society สอบถามเพิ่มเติมโทร.1664
