12 กันยายน 2563 ดร.เผ่าภูมิ โรจนสกุล รองเลขาธิการพรรคเพื่อไทย กล่าวถึงกรณีความล่าช้าการแต่งตั้งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังคนใหม่แทนตำแหน่งที่ว่างลง ว่า ขอเสนอให้นายกรัฐมนตรีเลือกขุนคลัง โดยคำนึงถึงคุณลักษณะ 5 ข้อที่ขุนคลังควร และไม่ควรมี ดังนี้ 1. “ต้องรู้เรื่องเศรษฐศาสตร์มหภาค” หมอไม่สามารถรักษาโรคโดยขาดความรู้ ขุนคลังก็ไม่สามารถขับเคลื่อนเศรษฐกิจได้หากไร้ซึ่งความเข้าใจเศรษฐศาสตร์มหภาค ต้องมองภาพเศรษฐกิจทั้งระบบให้ออก ต้องรู้การเชื่อมโยงของภาคส่วนต่างๆของระบบ มาตรการใดส่งผลไปยังตัวแปรใด อย่างไร ต้องมองให้ทะลุ ซึ่งไม่เชื่อว่าการเอาคนมาเป็นขุนคลัง โดยไม่เข้าใจสิ่งที่กำลังบริหารอยู่ ฟังๆเอาจากข้าราชการอย่างเดียว จะประสบความสำเร็จ
2. “ควรเป็นสายการคลัง มากกว่าสายการเงิน” แต่ละช่วงเราต้องการขุนคลังในลักษณะที่ต่างกัน ปัจจุบันเราต้องการนโยบายการคลังแบบเข้มข้นในการฟื้นตัว การบริหารเศรษฐกิจของประเทศมันใหญ่กว่าคำว่าการบริหารสถาบันการเงิน มันใหญ่กว่าคำว่าปริมาณเงินในระบบ การให้สินเชื่อ หรือแม้กระทั่งอัตราแลกเปลี่ยน แต่มันคือการบริหารการรับจ่ายเงินจำนวนมหาศาลของประเทศ ซึ่งระบบภาษีมันไกลเกินกว่าคำว่าจัดเก็บ คำว่าเข้าเป้า แต่มันคือการใช้ภาษีในการชี้นำทิศทางประเทศให้ได้ มาตรการคลังมันก็ไกลเกินกว่าคำว่าการกระตุ้นเศรษฐกิจไปวันๆ
3. “อย่าเอาสายการตลาด สร้างภาพการตลาดนำแก่นของมาตรการการคลัง” อันนี้คนไทยรู้ดีตลอด 3-4 ปีที่ผ่านมา ในระยะยาวภาพเหล่านั้นไม่สามารถปกปิดความจริงของเศรษฐกิจไทยได้เลย
4. “ประสบการณ์ ความเชื่อมั่น ยังจำเป็น” บทบาทขุนคลังนอกจากจะต้องมีความรู้ความสามารถแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้คือต้องเป็นที่ยอมรับและทั้งสังคมเชื่อมั่น ก่อนจะบริหารเศรษฐกิจสำเร็จ ต้องทำให้คนเชื่อได้ว่าจะทำสำเร็จให้ได้ก่อน
5. “ต้องเป็นนักยุทธศาสตร์ และกล้าปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจ” เป็นภาพใหญ่ที่ต้องไปให้ถึง ทุกคนพูดเรื่องการปรับโครงสร้าง แต่น้อยคนนักจะรู้ว่าจะใช้เครื่องมือการเงินการคลังที่มีอยู่ไปถึงจุดนั้นอย่างไร หลายครั้งที่ขุนคลังมองภาพเล็กๆ ทำมาตรการเฉพาะหน้าไปวันๆ และหลายครั้งมีทัศนคติที่ว่าการปรับเปลี่ยนจะทำให้เกิดแรงต้าน และเลือกที่จะไม่ทำ
สุดท้ายอยากให้พึงระลึกไว้ว่ากระทรวงการคลังเป็นหัวหอกหลักด้านเศรษฐกิจ ซึ่งเข้าใจดีว่ากำลังเกิดการแย่งชิงกันอย่างรุนแรงในฝั่งรัฐบาลในตำแหน่งนี้ แต่อยากเตือนว่านี่คือกระทรวงที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับปากท้องของประชาชน จะแก่งแย่งเล่นการเมืองอย่างไรก็อย่าลืมเอาคำว่า “ประชาชน” อยู่ในสมการด้วย
