กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับเครือข่าย เปิดตัวโครงการศึกษาการเข้าถึงบริการ และความเป็นไปได้ในการตรวจการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง ผ่านร้านขายยาในพื้นที่กรุงเทพมหานคร เพื่อที่จะยุติปัญหาเอดส์ โดยมีเป้าหมาย ลดการติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ ลดการเสียชีวิต ลดการรังเกียจตีตราและเลือกปฏิบัติ ให้บรรลุเป้าหมายภายในปี 2573
18 สิงหาคม 2563 ที่สถาบันบำราศนราดูร กรมควบคุมโรค นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค พร้อมด้วย ศ.กิตติคุณ นายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค ผู้อำนวยการศูนย์ประสานความร่วมมือระหว่างไทย-ออสเตรเลีย-เนเธอร์แลนด์ เพื่อการวิจัยด้านเอดส์ (HIV-NAT) คุณลอรี่ ฟูลเลอร์ รองผู้อำนวยการโครงการเอชไอวีและวัณโรค ศูนย์ความร่วมมือไทย-สหรัฐ ด้านสาธารณสุข ผู้แทนสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ผู้แทนจากศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย
มูลนิธิเข้าถึงเอดส์ สมาคมฟ้าสีรุ้ง และบริษัทบู๊ทส์ รีเทล (ประเทศไทย) จำกัด ร่วมเปิดตัวโครงการศึกษาการเข้าถึงบริการ และความเป็นไปได้ในการตรวจการติดเชื้อ เอชไอวีด้วยตนเอง ผ่านร้านขายยาในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวว่า ประเทศไทยมีเจตนารมณ์อย่างมุ่งมั่นที่จะยุติปัญหาเอดส์ ซึ่งมีเป้าหมายหลัก 3 ประการ คือ ลดการติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ ลดการเสียชีวิต ลดการรังเกียจตีตราและเลือกปฏิบัติ ให้บรรลุเป้าหมาย 90-90-90 ภายในปี 2573 ซึ่งเป้าหมาย 90 แรกนั้น หมายถึง 90% ของผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีจะได้รับการวินิจฉัย และนำผลการตรวจไปสู่การป้องกันและรักษาต่อไป
แต่ยังมีผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีจำนวนมากไม่ได้รับการวินิจฉัย อันเนื่องมาจาก การตรวจทางห้องปฏิบัติการมีความยุ่งยาก ต้องไปตรวจที่สถานบริการสุขภาพ ใช้เวลานาน และต้องแสดงตัวตน ซึ่งเป็นข้อจำกัดในการเข้าถึงบริการ ดังนั้น การตรวจเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง จึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งในการเข้าถึงการตรวจ
ทั้งนี้ ศูนย์ความร่วมมือไทย-สหรัฐ ด้านสาธารณสุข และเครือข่ายอื่นๆ ได้ดำเนินงานร่วมกัน เพื่อผลักดันการตรวจคัดกรองการติดเชื้อด้วยตนเอง เป็นหนึ่งกลยุทธ์ที่สำคัญในนโยบาย และคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วย การป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์ มีมติเห็นชอบส่งเสริมเพิ่มการเข้าถึงการตรวจคัดกรองการติดเชื้อด้วยตนเอง ของประชาชน
ในปี 2558 และในปี 2562 มีประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง โดยชุดตรวจนั้นต้องได้รับการขึ้นทะเบียน มีคุณภาพ และมาตรฐานตามเกณฑ์ ซึ่งประชาชนสามารถตรวจคัดกรองได้ด้วยตนเอง
กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมควบคุมโรค ได้ดำเนินโครงการศึกษาการเข้าถึงบริการ และความเป็นไปได้ในการตรวจการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเองผ่านร้านขายยาในพื้นที่กรุงเทพมหานคร เพื่อหารูปแบบการดำเนินงานการเข้าถึงชุดตรวจคัดกรองเอชไอวีด้วยตนเองในกลุ่มประชากรที่มีพฤติกรรมเสี่ยงสูง
โดยผู้ที่จะเข้าร่วมโครงการต้องมีอายุ 18 ปีขึ้นไป มีสัญชาติไทย เป็นชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายหรือผู้หญิงข้ามเพศ ไม่เคยตรวจการติดเชื้อ เอชไอวีมาก่อน หรือเคยตรวจครั้งสุดท้ายมากกว่า 3 เดือน อาศัยหรือทำงานอยู่ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล มีโทรศัพท์มือถือ Smart Phone ที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้ ซึ่งอาสาสมัครจำเป็นต้องตอบแบบสอบถามของโครงการด้วย โดยเริ่มรับสมัครเข้าร่วมโครงการตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป
นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวต่อไปว่า ขอเชิญชวนประชาชนกลุ่มเสี่ยงที่สนใจสามารถร่วมลงทะเบียน และทำแบบสอบถามผ่านเว็บไซต์ PrEPThai.net/HIVST และรับชุดตรวจจากแผนกเวชภัณฑ์ของร้านบู๊ทส์ (Boots) จำนวน 36 สาขา
นอกจากนี้ ยังมีระบบสายด่วนให้คำปรึกษา 1663 สายสบายใจ 08-2582-1714 และในกรณีที่ผลคัดกรองเป็นบวก ต้องไปตรวจยืนยันการติดเชื้อที่หน่วยบริการสุขภาพ ซึ่งรูปแบบการพัฒนาดังกล่าว จะเป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยยุติปัญหาเอดส์ได้ในอนาคต
และขอให้ประชาชนทุกคนร่วมประชาสัมพันธ์โครงการนี้ เพื่อ “ให้การตรวจ คือ คำตอบเพื่อก้าวต่อ” สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่กองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค โทร 09-8482-5598 หรือสายด่วนกรมควบคุมโรค โทร.1422