ตลอดระยะเวลากว่า 30 ปี ประเทศไทยมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เกิดการขยายตัวทั้งในภาคอุปโภคบริโภค ภาคเกษตรกรรมและภาคอุตสาหกรรม
“น้ำ” ถือเป็นทรัพยากรที่มีค่า เป็นปัจจัยพื้นฐานในการดำรงชีวิต ดังนั้นทุกภาคส่วนล้วนต้องการเข้าถึงแหล่งน้ำที่สะอาด เพียงพอ และมีคุณภาพดี เพื่อใช้ในกิจกรรมต่าง ๆ หลายภาคส่วนเริ่มตระหนักถึงการบริหารจัดการน้ำที่ไม่ยั่งยืน ส่งผลต่อปัญหาที่จะกระทบกับคุณภาพชีวิตของชุมชน ตลอดจนภาคเกษตรกรรม และภาคธุรกิจต่าง ๆ ในอนาคตได้
บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) หรือ “อีสท์ วอเตอร์” จึงถือกำเนิดขึ้นมาด้วยพันธกิจที่สำคัญในการบริหารจัดการระบบขนส่งน้ำดิบผ่านท่อส่งน้ำขนาดใหญ่ ให้แก่ภาคอุปโภคบริโภค และภาคอุตสาหกรรม เพื่อสนับสนุนแผนงานพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก ที่เป็นเขตอุตสาหกรรมหลักของประเทศ เพื่อสร้างความมั่นคงด้านทรัพยากรน้ำ
นอกจากนี้ อีสท์ วอเตอร์ ยังพัฒนาศักยภาพการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ เพื่อตอกย้ำวิสัยทัศน์ การเป็นผู้นำในการบริหารจัดการน้ำครบวงจรของประเทศ สร้างการเติบโตทางธุรกิจอย่างยั่งยืนบนพื้นฐานการบริหารจัดการที่โปร่งใส มีธรรมาภิบาล
ย้อนไปในปี 2537 เป็นช่วงแรกที่ อีสท์ วอเตอร์ ได้กำหนดนโยบายพัฒนาคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมเพื่อสร้างความยั่งยืนส่งเสริมให้ชุมชน ตลอดจนผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อบริษัท มีคุณภาพชีวิตที่ดี และเติบโตอย่างยั่งยืนไปพร้อมกัน
อีสท์ วอเตอร์ ยังตั้งเป้าหมายให้ชุมชนสามารถเข้าถึงแหล่งน้ำสะอาด และมีน้ำเพียงพอต่อการอุปโภคบริโภค รวมถึงใช้ในการเกษตรกรรม โดยบูรณาการจัดการน้ำร่วมกันระหว่างอีสท์ วอเตอร์ หน่วยงานภาครัฐ กลุ่มผู้ใช้น้ำทั้งภาคธุรกิจและชุมชน
นอกจากนี้ อีสท์ วอเตอร์ ยังมีช่องทางการมีส่วนร่วมกับชุมชนที่หลากหลาย เพื่อสร้างการเข้าใจ เข้าถึง นำไปสู่ความร่วมมือกันพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนและสิ่งแวดล้อม
โครงการส่งเสริมสาธารณูปโภคด้านน้ำและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เป็น 1 ในโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตของบริษัท ที่ส่งเสริมเป้าหมายตามข้างต้น และถือเป็นการดูแลชุมชนตั้งแต่ พื้นที่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ
สำหรับพื้นที่ต้นน้ำ, มุ่งเน้นบริเวณโดยรอบอ่างเก็บน้ำ แหล่งน้ำดิบ รวมถึง ผืนป่าต้นน้ำที่เป็นเขตป่ารอยต่อ 5 จังหวัดภาคตะวันออก ซึ่งถือเป็นพื้นที่ที่สำคัญต่อบริษัท ที่เปรียบเสมือนหัวใจหลักที่ขับเคลื่อนธุรกิจขององค์กร
ดังนั้น อีสท์ วอเตอร์ จึงได้ร่วมมือกับชุมชนจัดทำโครงการดูแลป่าต้นน้ำ รักษาความสมดุลของระบบนิเวศผืนป่าต้นน้ำเพื่อสร้างความสมดุลของวัฏจักรน้ำ ตลอดจนดูแลและเฝ้าระวังการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำต่างๆ ดังที่ อีสท์ วอเตอร์ ได้จัดโครงการร่วมกับชุมชนในพื้นที่ 2 โครงการ ประกอบด้วย
1. โครงการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและแหล่งน้ำ ประกอบด้วย
- โครงการเพาะกล้าน้อยร้อยผืนป่าภาคตะวันออก ที่ดำเนินการตั้งแต่ปี 2558 จนถึงปัจจุบัน แจกจ่ายกล้าไม้ 2 หมื่นต้นต่อปี ในพื้นที่ จ.ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ระยอง และจันทบุรี
- โครงการบำรุงดูแลรักษาและฟื้นฟูป่าชุมชนแบบมีส่วนร่วมตามแนวทางประชารัฐ ที่ทำต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2554 ใน 3 พื้นที่ ได้แก่ ป่าชุมชนบ้านสามพราน หมู่ 25 ต.คลองตะเกรา อ.ท่าตะเกียบ จ.ฉะเชิงเทรา ป่าชุมชนบ้านหนองม่วง หมู่ 4 ต.ชุมแสง อ.วังจันทร์ จ.ระยอง และป่าชุมชนบ้านคลองยายไท หมู่ 18 ต.ขุนช่อง อ.แก่งหางแมว จ.จันทบุรี เน้นการปลูกป่าทดแทนเป้าหมายร้อยละ 25 ของจำนวนต้นไม้ในพื้นที่ต่อไป ปี 2564 ด้วยความร่วมมือจากเครือข่าย อีสท์ วอเตอร์ สามารถเพิ่มพื้นที่สีเขียวได้ 18 ไร่ต่อปี ช่วยดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 65-108 ตันต่อปี เทียบได้กับต้นไม้กว่า 7,200 ต้น
- โครงการปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำฟื้นฟูระบบนิเวศ ซึ่งดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2561 ในพื้นที่คลองอ้อมน้อย วัดเขาดิน ต.เขาดิน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา เพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศ และรักษาพันธุ์สัตว์น้ำบริเวณป่าชายเลยของแม่น้ำบางปะกง ซึ่งในปี 2564 ได้ปล่อยปลากะพงลงแหล่งน้ำ 510,000 ตัว
2. โครงการเครือข่ายอีสท์ วอเตอร์รักษ์น้ำได้จัดทำต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2557 โดยมุ่งหวังปลูกจิตสำนึกให้แก่เยาวชนรู้คุณค่าของทรัพยากรน้ำ สร้างเครือข่ายร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ รวมถึงเสริมทักษะความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ ผ่าน 2 กิจกรรมย่อย ได้แก่
ค่ายเยาวชนอีสท์ วอเตอร์รักษ์น้ำ และมอบทุนการศึกษาให้กับเยาวชนใน จ.ฉะเชิงเทรา ชลบุรี และระยอง และ กิจกรรมตรวจคุณภาพน้ำ ในคลองและแม่น้ำใน อ.บ้านโพธิ์ จ.ฉะเชิงเทรา คลองและแม่น้ำใน อ.ปลวกแดง จ.ระยอง อ่างเก็บน้ำดอกกราย อ่างเก็บน้ำหนองปลาไหล อ่างเก็บน้ำคลองใหญ่ และอ่างเก็บน้ำประแสร์
กิจกรรมในพื้นที่กลางน้ำ อีสท์ วอเตอร์ ให้ความสำคัญพื้นที่โดยรอบบริเวณตามแนวท่อน้ำดิบของอีสท์ วอเตอร์ มุ่งหวังให้ชุมชนมีน้ำที่สะอาด มีคุณภาพที่ดี เพียงพอต่อการอุปโภคบริโภค และใช้ในภาคเกษตรกรรมอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม ผ่านการพัฒนาระบบสาธารณูปโภคด้านน้ำให้กับชุมชน สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพ ในการบริหารจัดการน้ำของอีสท์ วอเตอร์ที่รับผิดชอบต่อสังคม ด้วย 3 โครงการ ดังนี้
1. โครงการควบคุมการผลิตและบำรุงรักษาระบบประปาชุมชน (บูรณาการร่วมกับโครงการ Fix it center) ที่เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2561 ตั้งเป้าพัฒนาประปาชุมชน 9 แห่งต่อปี ทำให้ชุมชนเข้าถึงแหล่งน้ำสะอาดเพื่ออุปโภค 1,040 ครัวเรือน รวมทั้งการจัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการการควบคุมการผลิต และบำรุงรักษาระบบประปาชุมชนให้กับสถานศึกษาในพื้นที่ 10 แห่ง
2. โครงการ CSR เพื่อชุมชนตามแนวเส้นท่อน้ำดิบ อีสท์ วอเตอร์ ได้ติดตั้งจุดแยกจ่ายน้ำดิบไปยังประปาหมู่บ้าน 15 จุด โดยในปี 2564 สนับสนุนน้ำดิบสำหรับอุปโภค จำนวน 1,561,037.60 ลบ.ม. นอกจากนี้ อีสท์ วอเตอร์ร่วมกับภาครัฐ และกลุ่มผู้ใช้น้ำ
จัดทำข้อตกลงเพื่อสนับสนุนงบประมาณสำหรับพัฒนาสาธารณูปโภคด้านน้ำแก่ชุมชนในพื้นที่ ตลอดจนโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนในด้านต่าง ๆ
3. โครงการน้ำเพื่อชุมชน อีสท์ วอเตอร์ มีบริการรถน้ำดื่มเคลื่อนที่ และสนับสนุนน้ำดื่มทั้งแบบถ้วยและขวดสำหรับกิจกรรมสาธารณประโยชน์ของชุมชน
ส่วนกิจกรรมในพื้นที่ปลายน้ำ คือ การมองเห็นปัญหาของน้ำที่ผ่านการใช้จากกิจกรรมต่าง ๆ และอาจปล่อยลงสู่แม่น้ำลำคลอง ซึ่งหากไม่จัดการให้ดี จะกลายเป็นปัญหามลพิษทางน้ำ ส่งผลต่อคุณภาพน้ำของแหล่งน้ำต่าง ๆ รวมถึงคุณภาพชีวิตของชุมชนในอนาคต
อีสท์ วอเตอร์ เล็งเห็นถึงศักยภาพของโรงเรียนในการเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับชุมชนโดยรอบได้ ดังนั้น จึงร่วมกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ทั้ง 7 แห่ง ใน จ.ฉะเชิงเทรา จ.ชลบุรี และ จ.ระยอง สร้างโรงเรียนต้นแบบในการบริหารจัดการน้ำเสียภายในโรงเรียนขึ้น เพื่อปลูกจิตสำนึกให้กับเยาวชน และชุมชนโดยรอบร่วมกันดูแลรักษาแหล่งน้ำ อนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ ตลอดจนใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด
ทั้งหมดนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการดำเนินงานของอีสท์ วอเตอร์ ที่เข้าใจและให้ความสำคัญต่อแนวคิดความยั่งยืน เพื่อให้ทุกสังคมและชุมชน สามารถพัฒนาและอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขในปัจจุบัน พร้อมวางรากฐานสู่อนาคต ให้ลูกหลานได้เติบโตในระบบนิเวศที่ดีสำหรับทุกคนอย่างแท้จริง!
