16 ธันวาคม 2564 – นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส.น่าน หัวหน้าพรรคเพื่อไทย (พท.) พร้อมด้วยนายสุทิน คลังแสง ส.ส.มหาสารคาม ในฐานะประธานคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมฝ่ายค้าน (วิปฝ่ายค้าน) นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ ส.ส.เชียงใหม่ รองหัวหน้าพรรค พท.ยื่นร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส.(ฉบับที่) .. พ.ศ…. และร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง (ฉบับที่) .. พ.ศ….. ต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร ผ่าน นพ.สุกิจ อัถโถปกรณ์ ที่ปรึกษาประธานสภา
นพ.ชลน่าน กล่าวว่า สาระสำคัญของร่าง พ.ร.ป.ว่าการด้วยเลือกตั้ง ส.ส. พรรคเพื่อไทยเน้นให้มีเขตที่ติดต่อกัน ซึ่งจะแตกต่างจากของเดิม รวมทั้งฐานจำนวนประชากรต้องเขียนให้ชัดเจนขึ้น รวมทั้งวิธีการคำนวณต้องเป็นไปตามมาตรา 91 คือ คะแนนรวมของบัตรเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อของทุกพรรคการเมืองรวมกันทั้งประเทศ แล้วนำมาคำนวณด้วย100 คน ส่วนกรณีมีเศษ เราจะดูเศษทศนิยมเป็นหลัก ตัวอย่างเช่น พรรคเพื่อไทยได้ 35.8 พรรคอื่นๆได้ 30.2 สมมติรอบแรกได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อ 90 ที่นั่ง เหลืออีก 10ที่นั่งก็จะมาดูที่เศษทศนิยม สำหรับการจัดเบอร์ผู้สมัครให้ใช้เบอร์เดียวทั้งประเทศ ทั้งส.ส.เขตและบัญชีรายชื่อ
นพ.ชลน่าน กล่าวต่อว่า ส่วนร่าง พ.ร.ป.พรรคการเมือง ทราบว่าคณะรัฐมนตรี (ครม.) ไม่น่าจะเสนอร่างดังกล่าว แต่พรรคเพื่อไทยเห็นว่ามีความจำเป็นและสำคัญเพื่อมีการเปลี่ยนแปลงจำนวน ส.ส.เขต จาก 350 เป็น 400 เขต ซึ่งกฎหมายเดิมเน้นเรื่องการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างกว้างขวางในการคัดเลือกผู้สมัคร และบังคับให้จัดตั้งตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัดทุกเขตเลือกตั้ง ในร่างของพรรคเพื่อไทยเรายังยืนยันเจตนารมณ์ เรื่องการส่งเสริมการเลือกตั้งเบื้องต้นหรือไพรมารีโหวต เนื่องจากเป็นไปตามรัฐธรรมนูญมาตรา 45 จะไปยกเลิกไม่ได้
ดังนั้น จึงเปลี่ยนวิธีการให้มีเพียงตัวแทนสาขาพรรคการเมืองหรือตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัด เพียง 1 เขตก็สามารถส่งผู้สมัครได้ทุกเขต ทั้งจังหวัด และให้มีบทเฉพาะกาลรองรับจังหวัดใดที่มีตัวแทนพรรคอยู่แล้ว ให้ทำไพรมารีในเขตของตัวเองและทำในเขตอื่นได้ด้วย และการส่งบัญชีรายชื่อนั้นสามรถส่งได้เลยเมื่อมีผู้สมัคร ส.ส.เขตไปสมัครเพียง 1 เขต ก็สามารถทำได้ ไม่จำเป็นต้องรอให้มีการรับรองคุณสมบัติผู้สมัคร
นพ.ชลน่าน กล่าวด้วยว่า นอกจากนั้นยังแก้ไขค่าบำรุงพรรคของสมาชิกจากเดิม สมาชิกชั่วคราว 100 บาทและ 2,000 บาทสำหรับสมาชิกถาวร ในร่างของพรรคเพื่อไทยได้เสนอว่าเพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมกับพรรคการเมืองมากขึ้น จึงกำหนดว่า อัตราค่าสมาชิกพรรคให้ไปเขียนไว้ในข้อบังคับพรรค ของแต่ละพรรคที่จะเป็นผู้กำหนดเอง นอกจากนี้ยังเสนอเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง เพราะกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญจะวินิจฉัยยุบพรรคต้องมีความชัดเจน และการจัดทำนโยบายของพรรคการเมือง ต้องสามารถบอกแหล่งเงินว่านำมาจากไหนได้ รวมทั้งผลกระทบที่เกิดขึ้นด้วย ทั้งนี้เชื่อว่าร่างกฎหมายทั้ง 2 ฉบับจะสามารถประกาศใช้ได้ในเดือน มีนาคม 65
ด้านนายสุทิน กล่าวว่า หลังจากนี้เป็นกระบวนการของสภาที่จะตรวจสอบความถูกต้องก่อนที่จะบรรจุระเบียบวาระการประชุม ซึ่งคาดว่าจะเข้าสู่การพิจารณาของสภาฯได้ในช่วงเดือน ม.ค.2565 เพราะขณะนี้หลายพรรคการเมืองก็เริ่มทยอยยื่นร่างแก้ไขแล้ว และยืนยันว่าไม่มีร่างแก้ไขฉบับพรรคร่วมฝ่ายค้านเพราะเรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่จึงให้เสรีและอิสระกับทุกพรรคการเมือง
