ดวงตาเป็นหน้าต่างของดวงใจ แต่ดวงตาที่ใช้งานมานานโดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงวัยจะมีอาการเสื่อมถอยจากส่วนต่าง ๆ ของลูกตาหนึ่งในนั้นคือ เลนส์ตาซึ่งก็คือภาวะต้อกระจกส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต และหากไม่รักษาอย่างจริงจังก็มีความเสี่ยงสูงที่จะสูญเสียการมองเห็นได้ พญ.ปนียา ตปนียางกูร จักษุวิทยาต้อหิน ศูนย์ตา (Eye Center) โรงพยาบาลนวเวช ได้อธิบายให้ทราบถึงสัญญาณโรค สาเหตุ และการรักษาโรคต้อกระจกเพื่อเป็นแนวทางให้กับผู้ที่มีความเสี่ยงสูงหรือผู้ที่พบอาการของโรคแล้ว
ควรหมั่นสังเกตการมองเห็นของเราและคนใกล้ตัว เมื่อเริ่มรู้สึกว่าตามัว มองไม่ชัดเจน หรือเห็นแสงแตกกระจายในขณะขับรถถึงแม้จะใส่แว่นหรือคอนแทคเลนส์ก็ไม่หาย อาจเป็นสัญญาณโรคต้อกระจก ที่เกิดจากภาวะเสื่อมของเลนส์ตา ส่วนใหญ่พบมากในผู้สูงอายุ และยังมีอีกหลายสาเหตุที่ทำให้เกิด ซึ่งไม่สามารถรักษาด้วยยาได้ ต้องรับการผ่าตัด แต่โรคต้อกระจกไม่จำเป็นต้องรับการผ่าตัดทุกคน
ส่วนใหญ่แพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดในรายที่เลนส์แก้วตาขุ่น มัว เป็นฝ้า บดบังการมองเห็น ทำให้คุณภาพชีวิตลดลง เพราะหากปล่อยไว้นาน ตาจะมัวลงจนถึงขั้นมองไม่เห็น และอาจทำให้การผ่าตัดยากและต้องเปิดแผลใหญ่ขึ้น หรืออาจรุนแรงจนทำให้ตาบอดได้ ต้อกระจกสามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยการผ่าตัดทำให้สายตากลับมาดีเหมือนเดิม
ท่านมีอาการเหล่านี้หรือไม่
· ตามัว มองเห็นไม่ชัด
· มองเห็นภาพเป็นเงาซ้อน
· มองเห็นแสงไฟกระจายแตกเป็นแฉก
· มองเห็นสีต่าง ๆ เปลี่ยนไปจากเดิม
· มีฝ้าขาว บริเวณกลางรูม่านตา
อาการเหล่านี้ คือสัญญาณของโรคต้อกระจก สามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยการผ่าตัด
ต้อกระจก (Cataract) คืออะไร
โรคต้อกระจก คือภาวะเสื่อมของเลนส์ตา เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดในคนสูงอายุ เกิดจากการเสื่อมไปตามวัย พบว่าคนอายุมากกว่า 40 ปี ก็เริ่มมีภาวะต้อกระจกเกิดขึ้นได้ แต่ส่วนใหญ่ยังไม่มีอาการ
สาเหตุการเกิดต้อกระจก
· เกิดจากภาวะเสื่อมของเลนส์ตาที่เสื่อมไปตามวัย
· เกิดในเด็กตั้งแต่แรกเกิด สาเหตุอาจเกิดจากพันธุกรรม การติดเชื้อบางชนิด หรือบางรายเกิดโดยไม่ทราบสาเหตุ
· เกิดจากผลแทรกซ้อนของโรคอื่น ๆ เช่น ต้อหิน ม่านตาอักเสบ เบาหวาน
· เกิดจากการใช้ยาบางชนิดติดต่อกันเป็นเวลานาน เช่น ยากลุ่มสเตียรอยด์
· เกิดจากอุบัติเหตุ ได้รับการกระทบกระเทือนบริเวณดวงตา
· การสูบบุหรี่และแสงจากดวงอาทิตย์สามารถกระตุ้นต้อกระจกให้เกิดเร็วขึ้นได้
การรักษาโรคต้อกระจก
ปัจจุบันยังไม่มียารับประทานหรือยาหยอดตาที่ใช้ป้องกันและรักษาต้อกระจกให้หายได้ แต่การรักษาต้อกระจกทำได้โดยการผ่าตัดเอาเลนส์แก้วตาที่ขุ่นออก และใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทนที่ โดยเลนส์แก้วตาเทียมเป็นวัสดุที่สามารถใช้งานได้เป็นการถาวรไม่มีวันหมดอายุ หรือไม่ต้องคอยเปลี่ยนใหม่เมื่อเวลาผ่านไป เลนส์แก้วตาเทียมมีหลายชนิดที่เหมาะสมกับคนไข้แต่ละราย และมีความปลอดภัยสูง
การผ่าตัดต้อกระจกมี 2 ประเภท คือ
1. การผ่าตัดแผลเล็กหรือการสลายต้อกระจกด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง(Phacoemulsification) วิธีนี้ จักษุแพทย์จะใช้เครื่องอัลตราซาวน์ โดยใช้คลื่นเสียงความถี่สูงมาทำให้เนื้อเลนส์แก้วตาสลายเป็นชิ้นเล็กและดูดออกมา และใช้เครื่องมือผ่าตัดขนาดเล็กสอดผ่านแผลผ่าตัดเข้าไปในลูกตา จึงทำให้มีแผลผ่าตัดเพียง 3 มิลลิเมตร ผู้ป่วยจึงหายเร็วขึ้น ทำให้สายตาชัดเร็วขึ้น ระยะพักฟื้นสั้นลงและกลับไปใช้ชีวิตได้เร็วขึ้น
2. การผ่าตัดแผลใหญ่ (Extracapsular Cataract Extraction หรือ ECCE ) การผ่าตัดวิธีนี้มีการเปิดแผลใหญ่กว่า 10 มิลลิเมตร เพื่อคลอดเอาเลนส์ออกมาทั้งชิ้น ทำให้ดวงตามีการกระทบกระเทือนมากกว่า ต้องพักฟื้นนานกว่า ทั้งสองวิธีสามารถใช้เลนส์เทียมเข้าทดแทนเลนส์เดิมที่ผ่าออกมาได้
หากไม่ได้รับการผ่าตัดต้อกระจกจะเกิดอะไรขึ้น
เมื่อปล่อยให้ต้อกระจกสุกเต็มที่ (Mature Cataract) จะทำให้เลนส์ตาแข็งตัวมากจนกระทั่งไม่สามารถใช้เทคนิคการผ่าแผลเล็กได้ จะต้องทำการผ่าตัดแบบเปิดแผลใหญ่แทน ถ้าต้อกระจกสุกเต็มที่จนกระทั่งถุงหุ้มเลนส์แตก อาจทำให้เกิดการอักเสบรุนแรงของดวงตาได้ ถ้ารักษาไม่ทัน อาจทำให้ตาบอดได้เช่นกัน
การเลือกใช้เลนส์แก้วตาเทียม
เลนส์แก้วตาเทียมมีหลายชนิด เพื่อแก้ปัญหาทางสายตาที่แตกต่างกัน ทำให้ภาพการมองเห็นที่ได้จากเลนส์แต่ละชนิดแตกต่างกันไปด้วย เรามาดูกันว่าเลนส์แต่ละชนิดทำให้การมองเห็นแตกต่างกันอย่างไร
1. เลนส์มาตรฐานระยะเดียว (Monofocal IOL) เป็นเลนส์ที่ใช้กันทั่วไปสำหรับการมองไกล ทำให้ผู้ป่วยมองไกลได้ชัดขึ้น แต่เวลามองใกล้ เช่น อ่านหนังสือ อาจต้องใส่แว่นมองใกล้เพิ่ม
2. เลนส์หลายระยะ (Multifocal IOL) ใช้ดูได้ทั้งระยะใกล้และไกล
3. เลนส์แก้ไขสายตาเอียง (Toric IOL) ในผู้ป่วยที่มีสายตาเอียงอยู่แล้วก่อนผ่าตัด เพื่อทำให้สายตาเอียงลดน้อยลง
4. ปัจจุบันเทคโนโลยีพัฒนามากขึ้นจนสามารถสร้างเลนส์ที่แก้ไขค่าสายตาหลายระยะ รวมทั้งแก้ไขค่าสายตาเอียงได้พร้อมกันแล้วเรียกว่า Multifocal Toric IOL นั่นเอง
โรงพยาบาลนวเวช มุ่งมั่นให้บริการทางการแพทย์ที่ดีมีคุณภาพและเข้าถึงง่าย Accessible Quality Healthcare พร้อมดูแลสุขภาพของทุกคนอย่างเข้าอกเข้าใจ ด้วยบริการทางการแพทย์ที่ครอบคลุมทุกช่วงวัย และทีมแพทย์เฉพาะทาง หากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามรายละเอียดและขอรับคำปรึกษาได้ที่ ศูนย์ตา (Eye Center) โรงพยาบาลนวเวช โทร.0-2483-9999 I www.navavej.com