เราจะดูแลสัตว์พิการให้มีชีวิตที่ดีได้อย่างไรในระยะยาว ?
นี่อาจเป็นคำถามทั่วไปที่หลายคนเคยสงสัย แต่คงมีน้อยคนที่จะนำความสงสัยนี้มาคิดต่อยอด หาแนวทาง และลงมือ เพื่อการดูแลรักษาสัตว์กลุ่มนี้อย่างจริงจังเหมือนกับ คุณหมออ้น หรือสพ.ญ.วรางคณา พันธุ์วาณิช ผู้ริเริ่มการทำวีลแชร์และขาเทียมให้กับสัตว์เลี้ยงที่พิการ ภายใต้มูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.จักร พิชัยรณรงค์สงคราม
เมื่อประมาณปี 2556 หลังจากนั้นปี 2557 บริษัท เพอร์เฟค คอมพาเนียน กรุ๊ป จำกัด ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายอาหารสุนัขสมาร์ทฮาร์ท และอาหารแมวมีโอ ได้เล็งเห็นความสำคัญของกิจกรรมดังกล่าว บริษัทฯ จึงได้ให้การสนับสนุนมูลนิธิฯ ภายใต้ชื่อโครงการ “เพราะมีน้ำใจ จึงมีชีวิต” Wheelchair for Pets มูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.จักร พิชัยรณรงค์สงคราม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำวีลแชร์และขาเทียมให้กับสัตว์เลี้ยงที่พิการ ที่ไม่สามารถเดินได้ โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด
ซึ่งปัญหาของความพิการของสัตว์เลี้ยงที่ไม่สามารถเดินได้ โดยเฉพาะสุนัขและแมว มักจะเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น อุบัติเหตุ โรคทางกระดูกและระบบประสาท เป็นต้น ซึ่งวีลแชร์จะมีส่วนช่วยในการให้พวกเขากลับมาเดินได้อีกครั้งหนึ่ง รวมถึงช่วยในการกายภาพ ทำให้เป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตทั้งด้านร่างกายและจิตใจให้ดีขึ้น ซึ่งปัจจุบันความต้องการการใช้วีลแชร์มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นเนื่องจากมีผู้เลี้ยงสุนัขและแมวเพิ่มมากขึ้น รวมถึงปัญหาจากสุขภาพของสุนัขและแมวเองเพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน
สพ.ญ.วรางคณา พันธุ์วาณิช ได้กล่าวถึงจุดเริ่มต้นโครงการฯ
“เมื่อก่อนเราเห็นหลายเคสที่หมอพยายามรักษากันสุดความสามารถเลย แต่สุดท้ายแล้วเขาโชคร้ายต้องพิการเดินไม่ได้ตลอดชีวิต ซึ่งเราก็เห็นว่าเจ้าของหลายคนอยากจะดูแลนะคะ แต่อุปกรณ์ต่าง ๆ ตอนนั้นยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก หายาก ราคาค่อนข้างสูง ไม่ว่าจะเป็นวีลแชร์หรือขาเทียม จึงทำให้บางเคสเข้าไม่ถึงการรักษาและด้วยความที่เราสนใจเรื่องนวัตกรรมการรักษาสัตว์เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว และเห็นว่าสมัยนั้น(พ.ศ.2556) วงการสัตวแพทย์ยังไม่มีใครทำตรงจุดนี้ จึงคิดทำวีลแชร์สำหรับสัตว์พิการขึ้นมา โดยเริ่มต้นจากการทำแจกให้ในกลุ่มเล็กๆ ก่อน ต่อมาได้ทราบว่าทางมูลนิธิฯ มีความสนใจที่จะทำโครงการเพื่อสังคม เราจึงมีโอกาสเข้าไปพูดคุยกับทางมูลนิธิฯ จนเกิดเป็นโครงการฯ นี้ขึ้นมา”
“เพราะมีน้ำใจ จึงมีชีวิต” Wheelchair for Pets
โครงการฯ นี้เปิดโอกาสให้เจ้าของที่เลี้ยงสัตว์พิการมาติดต่อขอรับวีลแชร์ได้ฟรี ซึ่งรายละเอียดเอกสารการขอรับ ตลอดจนหลักเกณฑ์การพิจารณาต่าง ๆ สามารถเข้าไปดาวน์โหลดได้ที่ http://www.chakr.or.th/ รวมถึงกรณีที่เราเจอสุนัข แมว หรือสัตว์พิการแล้วคนเลี้ยงไม่ทราบว่ามีโครงการฯ นี้ เราก็สามารถนำเอกสารให้เขากรอกข้อมูล แล้วประสานมายังมูลนิธิฯ ได้เช่นกัน
นอกจากการติดต่อขอรับวีลแชร์แล้ว หากเจ้าของคนไหนมีสัตว์พิการก็สามารถปรึกษามาที่โครงการฯได้ โดยทางเราจะช่วยแนะนำอุปกรณ์ที่เหมาะสมกับสัตว์พิการในแต่ละกรณี ยกตัวอย่างคร่าว ๆ “ถ้าสัตว์เลี้ยงของคุณพิการ 2 ขาหลังหรือ 2 ขาหน้า โครงการฯ แนะนำเป็นวีลแชร์แบบ 2 ล้อ ถ้าเป็นมากกว่าสองขาหรือขาอ่อนแรงก็แนะนำเป็นแบบ 4 ล้อ ในกรณีที่เป็นข้างเดียว โดยส่วนใหญ่สัตว์จะปรับตัวได้ ยกเว้นในบางกรณีที่สัตว์เลี้ยงตัวนั้นยังมีตอขาเหลือเพียงพอ และระบบประสาทยังทำงานได้ดี เราก็สามารถทำขาเทียมให้ได้ค่ะ”
ความเข้าใจผิด
เจ้าของบางท่านมักเข้าใจว่า แค่เราใส่วีลแชร์ให้แล้วปัญหาทุกอย่างจะหมดไป หรือเราสามารถนำวีลแชร์ไปใส่ให้สัตว์พิการตัวไหนก็ได้ ซึ่งจริงๆไม่ได้เป็นเช่นนั้น เพราะสัตว์พิการที่ใส่วีลแชร์ต้องการการดูแลอย่างใกล้ชิด จึงเป็นที่มาว่าเจ้าหน้าที่โครงการฯ อาจจะต้องสอบถามข้อมูลของผู้เข้ามาขอรับวีลแชร์ว่าเป็นเจ้าของสัตว์ตัวนี้หรือไม่ เพราะสัตว์พิการที่ใส่วีลแชร์จำเป็นต้องมีคนดูแลในกิจกรรมพื้นฐาน เช่น การพาสัตว์ลงจากวีลแชร์เพื่อขับถ่าย เพื่อนอน เป็นต้น นอกจากนี้ยังไม่ใช่สัตว์ทุกตัวที่จะสามารถวิ่งได้ทันทีหลังจากใส่วีลแชร์ เพราะส่วนใหญ่ต้องการเวลาในการปรับตัว อาจจะเร็วบ้าง ช้าบ้างขึ้นอยู่กับสัตว์เลี้ยงตัวนั้นๆ
ความสุขที่เกิดจากการให้
ด้วยความหวังที่อยากจะเห็นโครงการฯ นี้เติบโตอย่างยั่งยืน ดังนั้นนอกจากการรับทำวีลแชร์เพื่อช่วยเหลือสัตว์พิการแล้ว การสร้างคนและเผยแพร่องค์ความรู้ก็เป็นเรื่องที่คุณหมออ้นและทางมูลนิธิฯ ให้ความสำคัญ จึงเป็นที่มาของการจัดกิจกรรมสอนทำวีลแชร์ ที่เปิดให้อาสาสมัครได้เข้ามามีส่วนร่วม
“ถ้าได้มาเห็นภาพตอนทำเวิร์คช็อปจริง ๆ เราจะเห็นทุกคนแบ่งกลุ่มช่วยกันทำ พอถึงขั้นตอนที่น้องหมาลองใส่วีลแชร์ ทุกคนจะวางมือแล้วรีบวิ่งไปดูน้อง พอเห็นว่าน้องวิ่งได้ เขาจะรู้สึกว่าตัวเองเป็นส่วนหนึ่งของวีลแชร์อันนี้ หรือบางทีทำเสร็จปุ๊บน้องยังวิ่งไม่ได้ก็มีค่ะ ก็ต้องมาคิดต่อว่าทำอย่างไรให้น้องใช้งานได้อันนี้ก็เป็นสิ่งที่พี่ได้เรียนรู้เหมือนกัน คือเราได้เห็นอาสาสมัครที่เราสร้างขึ้นมาช่วยกันแก้ไขจนสำเร็จ จนน้องวิ่งได้ และเจ้าของก็ยิ้มได้ ซึ่งเราก็ต้องขอบคุณทั้งอาสาสมัคร รวมถึงสปอนเซอร์ นั่นคือทางสมาร์ทฮาร์ทและมีโอ ที่ช่วยให้กิจกรรมนี้เกิดขึ้น กลายเป็นช่วงเวลาของความรู้สึกดี ๆ ที่ส่งถึงกันระหว่างพี่ ๆ อาสา น้องหมาน้องแมว และเจ้าของจริง ๆ” คุณหมออ้นบรรยายความรู้สึกระหว่างทำกิจกรรมให้เราฟัง
นอกจากนี้ คุณหมอท็อป (น.สพ.ดนัย เพียรจริง) ในนามของ บริษัท เพอร์เฟค คอมพาเนียน กรุ๊ป จำกัด ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายอาหารสุนัขสมาร์ทฮาร์ท และอาหารแมวมีโอ ในฐานะผู้สนับสนุนโครงการฯ กล่าวว่า “ทางบริษัทฯ รู้สึกยินดีที่ได้มีส่วนช่วยสนับสนุนโครงการฯ ในการจัดทำวีลแชร์ และขาเทียมให้สัตว์เลี้ยงที่พิการเดินไม่ได้และการจัดอบรมสัมมนาจัดทำวีลแชร์” นอกจากนี้ ยังมองเห็นถึงพัฒนาการของโครงการฯ มาตลอดระยะเวลา 6 ปีที่ให้การสนับสนุนว่า “เมื่อก่อนคนที่มาสอนหรือมาช่วยทำวีลแชร์ยังมีไม่มากถ้าเทียบกับตอนนี้ ผมเองก็เคยไปช่วยทำวีลแชร์ รวมถึงได้มีโอกาสพูดคุยกับอาสาสมัครและเจ้าของสัตว์เลี้ยงที่มารับวีลแชร์ไป ก็ได้เห็นว่าทุกฝ่ายต่างก็มีความสุข ซึ่งก็ต้องขอบคุณทางมูลนิธิฯ ที่ได้จัดโครงการฯ ดี ๆ แบบนี้ขึ้นมา และเปิดโอกาสให้ทางบริษัทฯ เข้าไปสนับสนุน”
ตลอด 6 ปีที่ผ่านมาวีลแชร์ที่เกิดจากความตั้งใจของอาสาสมัคร ได้ช่วยให้สัตว์พิการในโครงการฯ กว่า 1,200 ตัว ทั่วประเทศได้มีคุณภาพชีวิตดีขึ้น ซึ่งสะท้อนถึงความสำเร็จของโครงการฯ ได้เป็นอย่างดี และนอกจากวีลแชร์และขาเทียมแล้ว ทางมูลนิธิฯ ยังมีกิจกรรมค่ายพี่เลี้ยง(สอนทำวีลแชร์) กิจกรรมวิ่งเพื่อน้องหมา รวมถึงในอนาคต ยังมีแผนในส่วนการจัดอบรมสัมมนาจัดทำวีลแชร์ โดยสร้างทีมงานวิทยากรให้มากขึ้นและขยายเครือข่ายอาสาสมัครไปยังส่วนภูมิภาค เคสสุนัขแมวที่มารับวีลแชร์ ก็จะมีการจัดหาอุปกรณ์เพิ่มเติมสำหรับน้องหมาน้องแมวที่อยากได้รับการทำกายภาพอย่างต่อเนื่องที่บ้าน รวมถึงอุปกรณ์เพื่อป้องกันการเกิดแผลกดทับจากการป่วยเดินไม่ได้ และมีการให้คำปรึกษาด้านสุขภาพเพิ่มเติม เช่น การฝังเข็ม รวมทั้งจัดกิจกรรมให้เจ้าของและสัตว์เลี้ยงที่เคยได้วีลแชร์ไปมาพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์ซึ่งกันและกัน
โดยหากท่านใดสนใจสนับสนุนหรือเข้าร่วมกิจกรรมดี ๆ แบบนี้ก็สามารถติดตามข่าวสารได้จากทั้งทางมูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.จักร พิชัยรณรงค์สงคราม และเฟซบุ๊กแฟนเพจของ บริษัท เพอร์เฟค คอมพาเนียน กรุ๊ป จำกัด
ติดต่อมูลนิธิฯ ได้ที่ :
โทรศัพท์ : 0-2797-1967, 09-2565-0004
อีเมล [email protected]
ติดตามกิจกรรมเพิ่มเติมได้ที่ : Facebook : มูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.จักร พิชัยรณรงค์สงคราม
Facebook : SmartHeartThailand
Facebook : MeOThailand
https://www.perfectcompanion.com