แม้ว่าผู้มีภาวะความดันโลหิตสูงจำนวนมากจะไม่มีอาการใดๆ บ่งบอกว่าเป็นผู้มีภาวะความดันสูง แต่การดูแลตัวเองและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เป็นปัจจัยเสี่ยง ร่วมกับการพบแพทย์เพื่อติดตามอาการและรับยาอย่างสม่ำเสมอ ก็เป็นอีกแนวทางหนึ่งในการช่วยควบคุมอาการภาวะความดันสูงไม่ให้มีอาการรุนแรงมากขึ้นได้
พญ.วริษฐา เล่าสกุล แพทย์เฉพาะทางอายุรศาสตร์โรคหัวใจ ศูนย์หัวใจและทรวงอก โรงพยาบาลนวเวช ได้ให้ความกระจ่างถึงสาเหตุของการเกิดภาวะความดันโลหิตสูง ตลอดจนแนวทางการปฏิบัติตน รวมถึงแนวทางการรักษา เพื่อให้ผู้ป่วยที่มีภาวะความดันสูงได้ดูแลตัวเองอย่างถูกต้องและหลีกเลี่ยงอาการรุนแรงที่อาจจะเกิดตามมาได้
ภาวะความดันโลหิตสูงคืออะไร?
ความดันโลหิตสูงเป็นปัญหาทางสุขภาพที่เป็นหนึ่งในปัญหาหลักของประชากรโลกและประเทศไทย โดย “ความดันสูง” หมายถึงภาวะที่มีการเปลี่ยนแปลงความดันในหลอดเลือดแดงที่สูงขึ้น โดยในปัจจุบันคือตัวเลขความดันตัวบนมากกว่าหรือเท่ากับ 140 มิลลิเมตรปรอท และความดันตัวล่างมากกว่า หรือเท่ากับ 90 มิลลิเมตรปรอท วัดซ้ำสองครั้งแล้วได้ระดับความสูงเกินตัวเลขข้างต้น จะได้รับการวินิจฉัยว่าภาวะความดันโลหิตสูง
อาการของความดันโลหิตสูงมีอะไรบ้าง
– ไม่มีอาการ
– มึนหัว เวียนศีรษะ และที่สำคัญคือที่สุด คือ อาการแสดงของภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เมื่อร่างกายมีภาวะความดันโลหิตสูงมาเป็นเวลานาน อาจนำไปสู่อันตรายต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย เช่น
- หัวใจล้มเหลว มีอาการหายใจเหนื่อย เหนื่อยง่ายกว่าปกติ นอนราบไม่ได้
- หัวใจขาดเลือด มีอาการเจ็บหน้าอก และอาจเป็นมากขึ้นเวลาออกแรง
- ภาวะไตวาย มีอาการตัวบวม ปัสสาวะออกน้อยลง
- โรคหลอดเลือดสมองตีบ มีแขนขาชาหรืออ่อนแรง ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด
- ภาวะเลือดออกในสมอง
- ตามองไม่ชัด จากเส้นเลือดในตาเสื่อมเนื่องจากมีความดันโลหิตสูงมาเป็นเวลานาน
สาเหตุของภาวะความดันโลหิตสูง
1. ชนิดที่ไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด เป็นสาเหตุส่วนใหญ่ของภาวะความดันโลหิตสูง
2. ชนิดที่ทราบสาเหตุแน่ชัด เช่น โรคไตเสื่อม, ยาบางชนิด (ยาแก้ปวด ยาลูก กลอน), เนื้องอกที่ต่อมหมวกไต, โรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมบางชนิด, โรคการนอนหลับผิดปกติ
ต้องทำอย่างไรเมื่อมีภาวะความดันโลหิตสูง?
ควรได้รับการตรวจและติดตามระดับความดันโลหิตอย่างต่อเนื่อง ในผู้ป่วยบางรายอาจมีความดันโลหิตลดลงจากการปรับพฤติกรรมเพียงอย่างเดียว แต่บางรายอาจต้องได้รับยาลดความดันร่วมด้วย ซึ่งแนวทางการรักษาต่างๆ ควรอยู่ในการดูแลของแพทย์เฉพาะทางเพื่อลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนและผลเสียต่อร่างกายในระยะยาว เนื่องจากในผู้ป่วยบางรายอาจไม่เคยทราบมาก่อนว่าตนเองมีความดันสูง เพราะส่วนใหญ่ภาวะความดันโลหิตสูงมักจะไม่มีอาการ
แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูง
– ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูง ได้แก่
1. ลดน้ำหนัก
2. ลดหรือเลิกการดื่มแอลกอฮอล์เกินขนาด โดยแนะนำให้ไม่เกิน 2 ดริงก์ต่อวันในผู้ชาย และ 1 ดริงก์ต่อวันในผู้หญิง (1 ดริงก์ ประมาณ เบียร์ 1 กระป๋อง, เหล้า 45 ซีซี, ไวน์ 150 ซีซี)
3. รับประทานอาหารที่เหมาะสม เช่น รับประทานอาหารชนิด DASH diet และลดการทานอาหารเค็ม
4. ควบคุมโรคเบาหวานอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
5. ดูแลและรักษาภาวะไขมันในเลือดสูง
6. ออกกำลังกายเป็นประจำ แนะนำการออกกำลังกายชนิด cardio 150 นาทีต่อสัปดาห์
– การรักษาด้วยยาลดความดันโลหิตสูง หากไม่สามารถคุมความดันโลหิตได้ด้วยการปรับพฤติกรรมเพียงอย่างเดียว ควรต้องมีการใช้ยารักษาความดันด้วย ซึ่งการใช้ยาลดความดันมีอยู่หลายแบบและหลายขนาด ผู้ป่วยจึงควรปรึกษาแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อประโยชน์สูงสุดในการรักษาและดูแลสุขภาพ
โรงพยาบาลนวเวช มุ่งมั่นให้บริการทางการแพทย์ที่ดีมีคุณภาพ และเข้าถึงง่าย Accessible Quality Healthcare พร้อมดูแลสุขภาพของทุกคนอย่างเข้าอกเข้าใจ ด้วยบริการทางการแพทย์ที่ครอบคลุมทุกช่วงวัย และทีมแพทย์เฉพาะทาง หากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามรายละเอียดและขอรับคำปรึกษาได้ที่ ศูนย์หัวใจและทรวงอก โทร. 02 483 9999 I www.navavej.com
